حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۳ | اساس محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی چیست؟

یکی از عوامل مهم در تعیین حقوق بازنشستگان ، سابقه کاری آنهاست. . در ایران، برای محاسبه حقوق بازنشستگان از یک فرمول استاندارد استفاده می‌شود که نرخی از حقوق ماهانه و سابقه کار را در نظر می‌گیرد. افزایش حقوق بازنشستگان از بهمن ۱۴۰۲ اجرایی می شود. همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی طی یک برنامه ۳ساله اجرا خواهد شد. کف حقوق بازنشستگان در سال جاری شش میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است که این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۹ میلیون تومان می‌رسد.

حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳، مقدار پولی بوده که ماهیانه تا پایان عمر، به افراد دارای شرایط بازنشستگی، تعلق می‌گیرد. نحوه محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی و کشوری، نیز با در نظر گرفتن میانگین دو سال آخر دریافتی‌ای که دارای کسور بازنشستگی بوده، می‌باشد. همه افراد، به دنبال این هستند که با داشتن شغل مناسب، درآمد کافی و برخورداری از بیمه، رفاه زندگی خود را فراهم آورند. با توجه به اینکه پس از گذشت سال‌های جوانی و رسیدن به پیری، شخص، قابلیت اشتغال و فعالیت را تا حدودی از دست می‌دهد، قانون، نهادی به عنوان بازنشستگی را پیش بینی نموده است. مطابق بند «۱۵» ماده «۲» قانون تامین اجتماعی: ” بازنشستگی، عبارت است از عدم اشتغال بیمه شده به کار، به سبب رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در این قانون. ” بر اساس این ماده، داشتن شرایط سنی، از جمله موارد مهم، در بازنشسته شدن می‌باشد. این قانون، برای افراد دارای شرایط بازنشستگی، مزایایی نظیر حقوق بازنشستگی را در نظر گرفته است که این مساله، نحوه محاسبه و شرایط متفاوتی را در خصوص بازنشستگان تامین اجتماعی و بازنشستگان کشوری دارد. از این رو، در اندیشه معاصر، حقوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی را تعریف کرده و شرایط برقراری آن را توضیح می‌دهیم؛ سپس، اساس محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی و کشوری​ ۱۴۰۳ را بررسی خواهیم کرد.

حداقل حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی سال ۱۴۰۳

در تعریف مستمری یا حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳ به زبان عامیانه، می‌توان گفت، مقدار پولی است که ماهانه، به طور مستمر و تا پایان عمر، به افراد دارای شرایط بازنشستگی مندرج در قانون تامین اجتماعی و قانون مدیریت خدمات کشوری و بر اساس احکام جدید بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی، تعلق می‌گیرد. سوالی که مطرح می‌شود، این است که نحوه محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی و کشوری​ چگونه می‌باشد.

قبل از توضیح نحوه محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی و کشوری یا حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳، باید، در خصوص صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی، نکاتی را ذکر کنیم. صندوق بازنشستگی کشوری، از سازمان‌های دولتی می‌باشد که زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. سازمان تامین اجتماعی، یک سازمان عمومی غیر دولتی بوده که وظیفه پوشش بیمه اجباری کارگران بخش خصوصی، مثل کارگاه‌ها و مشاغل آزاد را بر عهده دارد.

حقوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی ۱۴۰۳، مقداری از حقوق بازنشستگی کشوری، کمتر می‌باشد و این تفاوت، در زمینه مبلغ عیدی بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی نیز وجود دارد. به طور معمول، حقوق بازنشستگی بیش از نیمی از افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، به میزان ۴۰ درصد، نسبت به مقدار حقوق بازنشستگی افراد تحت پوشش بیمه خدمات کشوری، کمتر است.

شرایط برقراری حقوق باز نشستگی کشوری و تامین اجتماعی ۱۴۰۳

در قسمت قبل، در مورد کلیت حقوق بازنشستگی، بر اساس احکام جدید بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی، توضیح دادیم. در این قسمت از مقاله، قصد داریم، در خصوص شرایط برقراری حقوق باز نشستگی و میزان مستمری ۱۴۰۳ تامین اجتماعی و کشوری صحبت کنیم و بگوییم که شرایط برای هر کدام از این دو دسته، به چه شکل می‌باشد. شرایط برقراری حقوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی ۱۴۰۳ به شرح زیر است:

در صورتی که افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، به مدت ۲۰ سال، حق بیمه خود را پرداخت کرده باشند، مردان در ۶۰ سالگی و زنان در ۵۵ سالگی، مستحق گرفتن حقوق مستمری بازنشستگی خواهند شد.

مطابق تبصره ماده ۷۶ قانون بیمه تامین اجتماعی، زنان یا مردان تحت پوشش بیمه، اگر حق بیمه خود را به مدت ۳۰ سال پرداخت کرده باشند، مردان در سن ۵۰ سال و زنان در سن ۴۵ سال، این حق را خواهند داشت که حقوق بازنشستگی یا مستمری را دریافت کنند.

در مورد بازنشسته شدن کارگران مشاغل سخت، می‌توان گفت، اگر آن‌ها، ۲۰ سال پی در پی یا ۲۵ سال به صورت نامتوالی، حق بیمه خود را پرداخت کرده باشند، می‌توانند، بازنشسته شوند، بدون آن که شرط سن، در خصوص آن‌ها، مطرح باشد.

در مورد بازنشستگی زنان، قانون بازنشستگی بر اساس شرایط کار زنان در قانون کار، بیان می‌دارد که، زنان با پرداخت حداقل ۲۰ سال حق بیمه تامین اجتماعی و داشتن حداقل ۴۲ سال سن، می‌توانند، با دریافت ۲۰ روز حقوق، بازنشسته شده و مستمری بگیرند؛ با این شرط که موقعی که زنان، درخواست بازنشسته شدن یا ترک کار می‌نمایند، مشمول شرایط قانون کار باشند.

همانگونه که گفتیم، میزان حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳ بازنشستگان کشوری، بیشتر از حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی است. از این رو، شرایط بازنشستگی نیز در این دو، متفاوت می‌باشد. شرایط بازنشستگی در قانون مدیریت خدمات کشوری یا بیمه خدمات کشوری، به به شرح زیر است:

مطابق قانون استخدام کشوری، یکی از شرایط برقراری حقوق بازنشستگی کشوری، داشتن ۶۰ سال سن و یا بیشتر از ۶۰ سال، با هر میزان سابقه خدمت و یا داشتن ۵۵ سال سن و حداقل ۳۰ سال سابقه خدمت است.

مطابق ماده ۷۷ قانون استخدام کشوری و تبصره ۲ ماده قانون اصلاح مقررات بازنشستگی، مصوب هزار و سیصد و شصت و هشت، چنانچه فرد استخدامی، به ۶۵ سال سن برسد، بدون توجه به میزان سال‌های خدمت، می‌تواند، توسط سازمانی که در آن مشغول است، بازنشسته شده و مستمری دریافت کنند.

اگر شخص استخدام شده، مردی با سابقه کار ۲۵ سال یا بیشتر باشد که ۵۰ سال یا بیشتر هم سن دارد، می‌تواند، درخواست بازنشستگی بدهد و در صورت موافقت سازمانی که برای آن خدمت می‌کند، مستحق دریافت حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳ و مستمری بشود. اگر شخص استخدام شده، زنی باشد که سابقه کارش، ۲۰ سال یا بیشتر باشد، می‌تواند در خواست بازنشستگی بدهد و در صورت اعلام موافقت سازمانی که برای آن خدمت می‌کرده، مستحق دریافت حقوق بازنشستگی و مستمری گردد.

پس از توضیح شرایط برقراری حقوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی، در ادامه، قصد داریم، درباره نحوه محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی و کشوری صحبت کنیم و بگوییم که محاسبه حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳، برای هر کدام از این گروه، به چه صورت خواهد بود.

اساس محاسبه میزان حقوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی

مبلغ حقوق بازنشستگی ۱۴۰۳، همانند پاداش بازنشستگی، برای افراد مختلف، متفاوت است و این تفاوت، به پایه حقوق فرد و سابقه کار کردن وی، بستگی دارد. در قسمت قبل، درباره شرایط بازنشستگی و تعلق مستمری، صحبت کردیم. در این قسمت، قصد داریم، نحوه محاسبه میزان حقوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی را بررسی نماییم.

در محاسبه حقوق بازنشستگی کشوری، سابقه خدمت، در موسسات یا سازمان‌هایی که تحت پوشش بیمه قانون مدیریت خدمات کشوری هستند و سهم بازنشستگی، پرداخت شده یا تعهد به پرداخت، انجام شده، ملاک است. همچنین، میزان حقوق بازنشستگی و معدل حقوق و کسر از حق بیمه، در بازنشستگی کشوری، بر مبنای دریافتی ۲ سال آخر، با اعمال آخرین ضریب حقوق سال بازنشستگی، در نظر گرفته می‌شود. بر این اساس، نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی کشوری عبارت است از:

محاسبه معدل حقوق و کسر از حق بیمه، بر مبنای دریافتی ۲ سال آخر. محاسبه معدل ۲ سال اشتغال آخر خدمت، بدین صورت می‌باشد که باید، جمع حقوق و فوق العاده‌های دو سال قبل از بازنشستگی، ضرب در مدت خدمت هر سال شده و سپس، مجموع آن‌ها، در عدد ۷۲۰ روز (۲ سال)، تقسیم شود.

سپس، معدل ۲ سال اشتغال آخر خدمت، در سنوات قابل قبول (تاسقف ۳۰ سال) ضرب شود و حاصل، بر عدد ۳۰ تقسیم گردد و سپس، حاصل تقسیم، در افزایش ۵% ناشی از ۲ سال سابقه خدمت مازاد بر ۳۰ سال (موضوع ماده ۱۰۴ قانون مدیریت خدمات کشوری) ضرب گردد.

همانگونه که در قسمت‌های قبل، توضیح دادیم، میزان حقوق بازنشستگی و شرایط تعلق حقوق بازنشستگی، در بازنشستگان مشمول قانون بیمه تامین اجتماعی و بازنشستگان کشوری، متفاوت است، از این رو، نحوه محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی و کشوری نیز متفاوت می‌باشد. نحوه محاسبه میزان مستمری تامین اجتماعی، مطابق فرمول زیر خواهد بود:

متوسط دستمزد بیمه شده، ضرب در تعداد سال‌هایی که بیمه پرداخت کرده، تقسیم بر ۳۰ می‌گردد. برای محاسبه متوسط دستمزد، باید، حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه، ظرف دو سال آخر پرداخت حق بیمه، با یکدیگر، جمع شده و بر ۲۴، تقسیم گردد. در صورتی که بیمه شده، در دو سال آخر، مدتی مشغول کار نباشد، متوسط دستمزد، با کسر مدت، از ماه‌های قبل از این دو سالی که فرد، مشغول نبوده، به دست می‌آید.

جزئیات افزایش حقوق بازنشتگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی اعلام شد

محمد مخبر در آیین تجلیل از بازنشستگان و مستمری بگیران نمونه سراسر کشور گفت: حداقل کف حقوق ماهیانه ۶ میلیونی بازنشستگان تامین اجتماعی از نظر دولت قابل قبول نیست و باید مساله حداقل حقوق دریافتی و افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی هر چه سریعتر حل شود.

این اظهارات معاون اول رییس‌جمهور در حالی است که صولت مرتضوی، وزیر کار نیز در این جلسه تاکید داشته است: توجه به معیشت و افزایش حقوق بازنشستگان همزمان با اجرای طرح‌های توسعه درمان دنبال می‌شود. پیش از این، اما رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال آینده درباره افزایش حقوق گروه‌های حقوق بگیر و بازنشستگان در لایحه بودجه ۱۴۰۳ گفت بود: ضریب حقوق حقوق بگیران ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد و بازنشستگان کف حقوق‌شان ۹ میلیون تومان است.

مهدی مسکن مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری درباره واریز معوقات حقوق بازنشستگان توضیحاتی ارائه داد.

مستمری و مقرری بهمن ماه بازنشستگان و بازماندگان صنعت نت به همراه چهارمیلیون تومان پرداخت مناسبتی عید سعید مبعث و اعیاد شعبانیه و دومیلیون و پانصد پاداش نوروزی و کمک هزینه عائله مندی و کمک هزینه فرزند واریز شد.

مسکنی تاکید کرد: این پرداخت‌ها تا پایان سال به صورت ماهانه و تا تکمیل و تسویه کامل معوقات عزیزان مشمول با تامین اعتبار لازم و همکاری سازمان برنامه و بودجه ادامه خواهد یافت.

میزان حداقل حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی سال ۱۴۰۳

معاون فنی و امور بیمه‌ای صندوق بازنشستگی کشوری اعلام کرد که حکم بازنشستگی بیش از یکهزار نفر از بازنشستگان سازمان آموزش و پرورش استثنایی مشمول، صادر شده و در پایان بهمن‌ماه «حقوق» بازنشستگی، «معوقات» و «عیدی» پایان سال به صورت یکجا به حساب این افراد واریز می‌شود.

رضا فیضی نژاد اظهار کرد: به موجب تبصره پنج ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مصوب ۲۱ آذرماه سال ۱۳۶۹ مجلس شورای اسلامی، پنج سال خدمت دولتی رضایت‌بخش در سازمان از هر نظر از جمله بازنشستگی، ۶ سال محسوب می‌شود و سازمان مذکور مکلف است پس از صدور حکم احتساب یک سال سنوات ارفاقی مزبور، کسور بازنشستگی مقرر را براساس حقوق و فوق‌العاده‌های همان حکم محاسبه و به صندوق بازنشستگی کشوری واریز کند.

وی تاکید کرد: به دلیل عدم واریز وجوه مزبور توسط سازمان آموزش و پرورش استثنایی امکان صدور حکم بازنشستگی برای کارکنان مشمول از سوی این صندوق میسر نبوده است.

فیضی نژاد با بیان اینکه «با پیگیری‌های متعدد صندوق بازنشستگی کشوری و واریز کسور مربوطه از سوی سازمان آموزش و پرورش استثنایی، حکم بازنشستگی بیش از یکهزار نفر از بازنشستگان مشمول صادر شده است»، گفت: در پایان بهمن‌ماه جاری، حقوق بازنشستگی، معوقات و عیدی پایان سال این افراد به صورت یک‌جا به حساب‌شان واریز می‌شود.

طبق گفته علی دهقان کیا، رئیس کانون کارگران بازنشسته تامین اجتماعی، برای بازنشستگان حقوق کمتر از ۹ میلیون تومان در سال آینده پرداخت نخواهد شد.

رئیس کانون کارگران بازنشسته تامین اجتماعی تهران نگرانی اول جامعه کارگری و بازنشستگی را تعیین میران حقوق‌ها برای سال ۱۴۰۳ دانست.

علی دهقان کیا با اشاره به تورم بسیار بالای کشور افزود: نمایندگان مجلس افزایش مزد ۲۰ درصدی را پذیرفته و تصویب کرده ند و این مصوبه برای کشوری‌ها و لشکری‌ها اجرا خواهد شد.

وی تصریح کرد: نمایندگان مصوب کرده اند که برای شاغلان کشوری و لشکری حقوق کمتر از ۱۰ میلیون تومان و برای بازنشستگان کمتر از ۹ میلیون تومان در سال آینده پرداخت نشود.

رئیس کانون کارگران بازنشسته تامین اجتماعی تهران تاکید کرد: انتظار ما از شورای عالی کار این است که برای کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی نیز همین مقادیر تصویب شود در غیر این صورت اسم این کار تبعیض خواهد بود.