ماجرای واردات خودرو از بلاروس و آذربایجان چیست؟
هر روز خبرهای جدیدی از واردات خودرو به گوش میرسد. اخیرا هم وزارت صمت اعلام کرد که تعاملات خودرویی با بلاروس و آذربایجان را افزایش میدهد. وضعیت صنعت و بازار خودرو در این دو کشور چگونه است؟
در چند ماه گذشته وزارت صمت در تلاش بوده تا مقدمات واردات خودرو را به کشور فراهم کند. در نشست خبری ۴ ابان ماه، معاون وزیر صمت، منوچهر منطقی اعلام کرد که این وزارتخانه در مورد واردات خودرو سختگیری و پیش از وارد شدن خودرو نیازسنجی خواهد کرد. در نشست وی همچنین به تلاش برای افزایش تعاملات خودرویی با آذربایجان و بلاروس اشاره کرد. بلاروس همسایه و متحد روسیه است و در خصوص تولید مشترک تندر ۹۰ با روسیه نیز مذارکراتی در حال انجام است. هنوز مشخص نیست تعاملات خودرویی با بلاروس و آذربایجان به چه صورت اتفاق بیفتد اما نگاهی خودروسازی این دو کشور میتواند تصویر بهتری از بازار و صنعت خودرو آنها به دست دهد.
بازار خودرو بلاروس، آشفتهتر از همیشه
طبق گزارش وبسایت focus to move بازار خودرو بلاروس در ماه ژوئن ۲۰۲۲ به شدت در حال سقوط بوده. در ژوئن ۲۰۲۲، بازار بلاروس پس از افت ۵۴٫۵ درصدی در ماه قبل از آن، باز هم به شدت کاهش یافت. در این ماه در کل بلاروس حدود ۱۵۰۳ دستگاه فروخته شده که افت ۶۳ درصدی را نسبت به سال قبل نشان میدهد. با این روند میزلن کل فروش خودرو در یک سال ۱۴۸۲۳ دستگاه میشود که نشاندهنده کاهش فروش ۳۳٫۵ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ است.
در میان برندهای خودرو در این کشور، برند جیلی پیشرو جدید بازار خودرو بوده است. برند YTD در حالی که ۱۹٫۷ درصد از سهم بازار را در اختیار دارد، کاهش ۱۷ درصدی فروش را گزارش میکند اما از برند لادا که افت فروش ۴۷٫۶ درصدی و بدترین عملکرد را در جدول امتیازات داشته پیشی میگیرد.
صنعت خودرو بلاروس از نظر تامین منبع وسایل نقلیه جدید چه از طریق کانالهای توزیع رسمی و چه غیر رسمی به شدت به بازار خودرو روسیه وابسته بوده است. پس از بحران سال ۲۰۱۰ که فروش این کشور به ۱۲٫۸۹۹ دستگاه کاهش یافت، بازار مقداری بهبود یافت و بین سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷ تعداد ۲۵۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ دستگاه خودرو فروخت. در سالهای پس آن نیز بازار خودرو بلاروس رو ب بهبود میرفت تا اینکه با شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰، فروش خودرو ۱۷٫۸ درصد افت کرد.
با اینکه در سال ۲۰۲۱ نوسانات زیادی در این بازار مشاهده شد اما به طور کلی نسبت سال قبل خود ۱۱ درصد افت داشت. بازار خودرو بلاروس حتی در سال ۲۰۲۲ نیز روند کاهشی داشته و نتوانسته از دوران کرونا آنچنان بهبود قابل توجهی پیدا کند.
بررسی صنعت بازار خودرو آذربایجان
بازار خودرو آذربایجان نیز در سال جاری نتوانست به طور موثری از همهگیری کرونا بهبود یابد و عملکرد نه چندان خوبی را گزارش کرد.
وضع قوانین جدید در خصوص واردات خودرو دست دوم و جدید، صنعت داخلی این کشور را در این سالها به سرعت متحول کرده است. در واقع، در حالی که بازار برای واردات هر نوع خودرویی باز شده و ۹۰ درصد واردات بر روی خودروهای فرسوده متمرکز بود، با تعداد زیادی از برندهای تقریباً قدیمی ممتاز وارداتی از روسیه و اروپا، رویکرد اخیر این کشور محدود کردن واردات وایجاد فرصت برای ملی شدن صنعت خودرو است.
در سال ۲۰۱۹ بازار خودرو با موفقیت برند جدید داخلی “خزر” که در سال ۲۰۱۸ و بر اساس تکنولوژی وارداتی از ایران تأسیس شد، رونق گرفت.
به لطف یک خط تولید کوتاه بر اساس سه مدل، یک مدل سدان و هاچ کلاس C و یک سدان کلاس D مبتنی بر مدل قدیمی پژو ۴۰۴، این برند جدید قادر به ارائه مدلهای ارزان قیمت است که تقاضای خودروهای دست دوم و میانرده را کاهش میدهد. در نتیجه در سال ۲۰۱۹ بازار خودرو آذربایجان با فروش ۱۰۵۹۸ دستگاه عملکرد خوبی از خود نشان داد.
باز هم به دلیل شیوع بیماری کرونا، فروش در سال ۲۰۲۰، کاهش ۵۷٫۱ درصدی را در مقایسه با سال ۲۰۱۹ تجربه کرد. فروش کل سال ۲۰۲۱ نیز نسبت به سال ۲۰۲۰ کاهش ۱۶ درصدی را گزارش میدهد.
از نظر برند، امسال برند لادا ۴۶٫۳ درصد از سهم بازار را در اختیار داشت و پس از آن برند داخلی خزر بود که ۱۶٫۳ درصد از سهم بازار را در اختیار داشت. هیوندای با ۶٫۸ درصد سهم در جایگاه سوم قرار گرفت.
باید یادآور شد که پرفروشترین مدل در کشور آذربایجان لادا وستا است که ۱۷ درصد از سهم بازار را در اختیار دارد.