خبر مهم از یارانه نقدی تیرماه| ارزش کالابرگ خانوار 4 نفره چقدر است؟

یارانه نقدی برای کمک به اقشار کم درآمد جامعه مطرح شد. یارانه نقدی در سال های بعد از سبد خانوارهای پولدار حذف شد. با قول هایی که رئیسی داده است یارانه نقدی در دولت جدید با تغییراتی همراه خواهد شد. یارانه نقدی ابتدا در دولت احمدی نژاد ایجاد شد. خبرهای جدید پیرامون یارانه نقدی را اینجا بخوانید.

 این روزها زمزمه اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی بر سر زبان‌ها افتاده است و دولت قصد دارد یارانه چهار کالای اساسی یعنی مرغ و تخم‌مرغ و شیر و روغن را به‌صورت کالابرگ الکترونیکی به دست مردم برساند، یعنی مابه‌التفاوتی را که قیمت قبل این کالاها پس از حذف ارز 4200تومانی با قیمت جدید آن‌ها پیدا می‌کنند به‌صورت یارانه در قالب طرح کالابرگ الکترونیک به مصرف‌کننده نهایی پرداخت کند. اجرای این طرح نوعی جایگزین برای یارانه نقدی است در صورتی که در اجرا با چالش‌های جدی روبه‌رو است.

در این گزارش به نقاط قوت و ضعف این طرح در مقابل پرداخت یارانه نقدی می‌پردازیم:

1 ـ اولین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کرد و می‌توان از مزایای طرح کالابرگ الکترونیکی برشمرد، تأمین حداقل کالری استاندارد خانوار است که با اجرای این طرح می‌توان از وصول آن اطمینان حاصل کرد چرا که خانوار ما در طول یک ماه مواد غذایی مورد نیاز خود را به‌قیمت مصوب می‌تواند تهیه و استفاده کند.

البته یارانه نقدی برتری نسبی که در اینجا نسبت به کالابرگ الکترونیکی دارد، این است که اختیار را به خود خانوار می‌دهد که چگونه یارانه دریافتی را هزینه کند چرا که ممکن است برای خانوار خرج‌های ضروری‌تری وجود داشته باشد و بنا بر صلاحدید این مبلغ صرف هزینه‌های دیگری شود که عملاً این اختیار در طرح کالابرگ الکترونیک از خانوار ما سلب می‌شود.

2- از طرف دیگر دومین نکته ای که قابل بحث است این است که دولت با کالابرگ الکترونیکی یارانه کمتری به لحاظ ارزش ریالی در اختیار مردم قرار می دهد.

اگر مصرف یک خانواده چهارنفره در طول یک ماه را به طور متوسط ، ماهانه 8 لیتر شیر(هفته ای 2 لیتر)، یک شانه تخم مرغ، 8 عدد مرغ دوکیلوگرمی (هفته ای دو عدد) و 5 لیتر روغن در نظر بگیریم:

ما به تفاوت مبلغ پرداختی دولت که به واسطه ی کالا برگ الکترونیکی در طول یک ماه قرار است پرداخت شود، عبارت است از:

480 هزار تومان بابت مرغ با فرض مصرف 16 کیلوگرم در ماه، 50 هزار تومان بابت یک شانه تخم مرغ، 300 هزار تومان بابت 5 لیترروغن و حدود 100 هزار تومان بابت 8 لیتر شیر، مجموعا حدود 950 هزار تومان میزان یارانه پرداختی دولت توسط کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه به مردم می شود .

این در حالی است که یارانه نقدی که بر مبنای 300 هزار تومان به یک خانواده 4 نفره پرداخت می شود، یک میلیون و دویست هزار تومان است یعنی حدود دویست و پنجاه هزار تومان به ازای هر خانواده 4 نفره در جیب دولت توسط کالابرگ الکترونیکی می ماند.

3- نکته ی منفی که پرداخت یارانه نقدی به مردم را همیشه مورد انتقاد کارشناسان قرار داده، رشد نقدینگی در جامعه و تشدید کسری بودجه است که از این زاویه کالابرگ الکترونیکی نسبت به یارانه نقدی برتری نسبی دارد.

4- اما جدی ترین اشکالی که به طرح کالابرگ الکترونیکی وارد است و این طرح را با چالش جدی مواجه کرده است هزینه ی راه اندازی و اجرای این طرح است چرا که طبق گفته ی مدیر طرح هوشمند سازی، برای پیشبرد اجرای این طرح 900 میلیارد تومان به منظور خرید تجهیزات هزینه شده است.

این درحالی است که پرداخت یارانه نقدی هیچ هزینه ی اولیه ای برای تامین زیرساخت های پرداخت برای دولت ندارد و از این منظور پرداخت یارانه نقدی به منظور فراهم بودن زیر ساخت ها، طرح به بسیار به صرفه تری برای دولت است.

5- اخرین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کنیم، عدم وجود الزام قانونی برای پرداخت یارانه نقدی در مقابل کالا برگ الکترونیکی است چرا که کالابرگ الکترونیکی الزام قانونی برای اجرا دارد.

از مجموع نکاتی که در بالا ذکر شد، برداشت می شود که علاوه بر اینکه استقبال عمومی برای پرداخت یارانه نقدی در میان عموم جامعه بیشتر است شواهد و قرائن نشان می دهد که کالابرگ الکترونیک طرح پرچالشی برای دولت است و همچین فراهم کردن زیر ساخت های آن هم دولت را با هزینه های قابل توجهی روبرو می کند. بنابراین می توان گفت در این شرایط حساس شاید بهتر باشد رویکرد دولت همان پرداخت یارانه نقدی باشد و اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی به آینده منتقل شود.

پرداخت یارانه نقدی تا چه زمانی ادامه دارد؟

سید احسان خاندوزی در گفت‌وگو با رسانه ملی در پاسخ به این سؤال که آیا قرار است یارانه نقدی دولت به مردم قطع شود؟ اظهار داشت: این متأسفانه شبهه و شائبه غلطی است که به اشتباه دامن زده شده و من به صراحت عرض می کنم، نظر مجموعه دستگاه های اجرایی دولت و شخص رئیس جمهور این است که حمایت ما از مردم، بویژه پس از اجرای سیاست مردمی سازی یارانه ها، حمایتی "پایدار" اما با شیوه و روشی متفاوت است.

وی گفت: دولت تا مطمئن نباشد که شیوه حمایتی به صورت کالابرگ، قابل تعمیم به کل کشور است، فعلاً از شیوه حمایتی قدیم، یعنی واریز وجه به مردم و ۹ دهکی که در مصوبه ستاد اقتصادی دولت ذکر شده، استفاده خواهد کرد.

خاندوزی تصریح کرد: به دستگاه های ذیربط از جمله وزارت بهداشت، وزارت کشور، وزارت اقتصاد و ... که با کالا های اساسی از جمله دارو و نان درگیر هستند، دو ماه فرصت داده شده که طرح خودشان را در مورد کالابرگ الکترونیکی به عنوان مصوبه بودجه سال ۱۴۰۱، بصورت آزمایشی پیاده کنند تا همه ایرادات احتمالی آن رفع شود.

وی افزود: زمانی که این طرح، پس از طی مراحل آرمایشی، قابلیت تعمیم به همه کشور را پیدا کرد، "شیوه" حمایت دولت، از پرداخت نقدی به کالا برگ الکترونیک تغییر پیدا می کند و در عمل، هیچ قطع و خاتمه ای برای "اصل" حمایت از مردم وجود نخواهد داشت.

وزیر اقتصاد عنوان داشت: ما معتقدیم، اگر می خواستیم از ابتدا، روی الگوی جدید و شیوه کالا برگ الکترونیک کار کنیم، ممکن بود به جهت نا آشنایی فعالان اقتصادی و کاربران و مصرف کنندگان، نارضایتی هایی ایجاد شود و بنابراین ترجیح دادیم به طور موقت از شیوه پرداخت نقدی استفاده کنیم.

خاندوزی افزود: امیدوارم بعد از پایان دوره آزمایشی، در انتهای خرداد ماه یا اول تیر، گزارشی ارائه دهیم که چه ایرداتی از طرح رفع شده و در چه زمانی، آماده تعمیم و اجرا در سراسر کشور است.

وزیر اقتصاد در ادامه در پاسخ به سؤالی در مورد افشای اسامی ابربدهکاران بانکی نیز گفت: افشای اسامی ابربدهکارن، به جهت هزینه‌ای که برای بدهکاران بزرگ ایجاد می کند، موجب خواهد شد، بسیاری از این افراد در برگشت منابع بانکی تسریع کنند و این خبری است که از تعداد زیادی از بانک ها در همین چند هفته گذشته به ما رسیده است و امیدواریم این فرآیند تسریع شود.

وی افزود: با برگشتن منابع به بانک ها، توان مالی بسیاری مردم و تولیدکنندگانی که قبلاً دسترسی به منابع اعتبار دهی سیستم بانکی نداشتند، افزایش پیدا می کند.

خاندوزی اعلام کرد: در این خصوص ما به طور خاص در مورد بانک‌های دولتی مثل بانک‌های ملی و سپه، پروژه ویژه‌ای برای تک تک پرونده‌های بدهکاران، طراحی کرده‌ایم .

وزیر اقتصاد تأکید کرد: اتفاق مربوط به شفافیت ابربدهکاران بانکی، موقت، موضعی، مُسَکن و سیاسی و جناحی نیست و به شکل مستمر ادامه پیدا خواهد کرد.

وی ادامه داد: همچنین در مورد شفافیت صورت های مالی شرکت های زیر مجموعه وزارتخانه های دولتی نیز اقداماتی در یک ماه گذشته انجام داده‌ایم که آن هم امسال بعد از آنکه در تیر ماه، سال مالی شرکت های مزبور به پایان رسید و صورت های مالی شان در مجامع عمومی، نهایی شد، ادامه پیدا خواهد کرد.

خاندوزی عنوان کرد: خبر جدید هم اینکه در مورد صورت های مالی شرکت های زیر مجموعه نهادهای عمومی غیر دولتی (که برای اولین بار و به عنوان یک تکلیف بودجه ای دارد صورت می گیرد) ما ظرف یکی دو هفته آینده، یک شفافیت بسیار بزرگ را رقم خواهیم زد.

وی تصریح کرد: مسئله "شفافیت"، نه یک هدف، بلکه ابزاری است برای اینکه مدیریت ها کارآمد بشوند و مدیران جدید شرکت های دولتی مسئولیت بپذیرند و با اموال عمومی، مسئولانه تر و با بهره‌وری بالاتر برخورد کنند.

تاکنون ۵۰۰هزار نفر برای یارانه ثبت‌نام کرده‌اند

همچنین امروز سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در حاشیه جلسه امروز هیئت دولت طی سخنانی اظهار کرد: با آغاز ثبت‌نام از متقاضیان دریافت یارانه شامل افراد جدید و جامانده، تاکنون ۵۰۰ هزار نفر به این سامانه مراجعه کرده‌اند.

وی افزود: وزارت تعاون در این زمینه تلاش‌های خوبی انجام داده است و البته این بدان معنا نیست که ایرادی وجود نداشته باشد اما با فرصت یک‌ماهه برای بررسی دهک‌ها این خطا برطرف می‌شود.