یارانه نقدی/یارانه معیشتی/یارانه بنزین/واریز یارانه
خبر مهم برای معترضان یارانه جدید/ اعتراضات یارانه ای چه کسانی پذیرفته می شود؟
به دنبال پرداخت یارانه های جدید توسط دولت، اعتراضاتی به نحوه دهک بندی و شناسایی مشمولین می شود. اما این دهک بندی ها بر چه مبنایی صورت گرفته و چه کسانی می توانند به این عدم دریافت یارانه اعتراض کنند؟
یارانه نقدی برای کمک به اقشار کم درآمد جامعه مطرح شد. یارانه نقدی در سال های بعد از سبد خانوارهای پولدار حذف شد. با قول هایی که رئیسی داده است یارانه نقدی در دولت جدید با تغییراتی همراه خواهد شد. یارانه نقدی ابتدا در دولت احمدی نژاد ایجاد شد. خبرهای جدید پیرامون یارانه نقدی را اینجا بخوانید.
اقتصادآنلاین – صبا نوبری؛ به دنبال پرداخت یارانههای جدید که به دهکهای یک تا سوم، 400هزارتومان و به دهکهای چهارم تا نهم، 300هزارتومان پرداخت شد، برخی نسبت به عدم دریافت یارانه اعتراض داشتند که وزارت رفاه نیز اعلام کرد معترضان میتوانند اعتراضات خود را در سامانه مربوطه ثبت کرده تا به آنها رسیدگی شود.
اما این اعتراضات به چه دلیل بود؟
بخش بزرگی از اعتراضات از سوی کسانی مطرح میشود که خود را جزو دهک دهم که مشمول یارانه نیست، نمیدانند. دهک بندی به این صورت انجام میشود که کل خانوارهای کشور با در نظر گرفتن بعد خانوار به ده قسمت مساوی تقسیم میشود.
همین موضوع باعث میشود افرادی که در دهک دهم جامعه قرار دارند، یعنی ده درصد با بالاترین درآمدهای جامعه، اختلاف درآمدی بسیاری داشته باشند. در این دهک هم خانواری قرار دارد که 16میلیون درآمد ماهانه دارد و هم خانواری که در مناطق لوکس پایتخت و با درآمدهای میلیاردی ساکن هستند، جزو این دهک محسوب میشوند. البته افراد دسته دوم احتمالا جزو صدک صدم جامعه بوده و درصد کمی از دهک دهم را تشکیل میدهند؛ اما متاسفانه منابع کافی برای اینکه به دهک دهم نیز یارانه پرداخت شود وجود ندارد.
اگر دولت بخواهد به این دهک نیز یارانه پرداخت کند، بار اضافی که بر دوشش قرار خواهد گرفت، به تورم دامن زده و فشار بیشتری بر خود مردم وارد میکند. بنابراین در شرایط فعلی چارهای جز حذف دهک دهم از گروه مشمولین دریافت یارانه نقدی وجود ندارد.
اما دسته دیگری از اعتراضات وجود دارد که به خطای پایگاه رفاه ایرانیان باز میگردد. برخی افراد به دلایل مختلف، حسابهایی با تراکنش بالا دارند. برای مثال فردی که در یک شرکت مسئولیت خرید مایحتاج روزانه را برعهده دارد تراکنش بالایی دارد. یا در جریان قرعه کشی خودرو، خرید و فروش حق ثبت نام در قرعه کشی که معمولا هم توسط افراد دهکهای پایین جامعه انجام میشود، تراکنش حساب این افراد را به شدت بالا میبرد و باعث بروز خطا در سامانه میشود.
یا برای مثال دستهای دیگری نیز خانواری هستند که فرزندان از خانواده جدا شده و درآمد خودشان را دارند، اما هنوز به عنوان عضوی از خانوار محسوب شده و درآمد آنها به حساب کل خانواده محاسبه میشود که این موضوع نیز احتمال قطع یارانه سایر اعضای خانواده را بالا میبرد.
نکته مهم در این زمینه این است که افرادی که به دلیل خطاهای سیستمی که ذکر شد، یارانه دریافت نکردند میتوانند با ثبت نام در سامانه و ثبت اعتراض خود و پس از بررسی دوباره یارانه خود را دریافت کنند.
وزیر اقتصاد نیز امروز اعلام کرد که تا یک ماه آینده وزارت رفاه به این اعتراضات رسیدگی خواهد کرد و تا امروز از همین مسیر 500هزار نفر مشمول جدید برای دریافت یارانه شناسایی شدند.
اما افرادی که جزء دسته اول، یعنی دهک دهمیهایی که خود را جزو دهک دهم نمیدانند هستند حتی در صورت ثبت اعتراض نیز امکان دریافت یارانه را نخواهند داشت.
یارانه نقدی جدید
وزیر جهاد کشاورزی با اعلام اینکه دو ماه قبل از اجرای هدفمندسازی ارز ترجیحی، واریز نقدی یارانه آغاز میشود، گفت: تا زمانی که زیرساختهای لازم برای اختصاص کالابرگ کالاهای اساسی فراهم نشود، یارانه این اقلام بهصورت نقدی واریز خواهد شد.
سید جواد ساداتی نژاد در گفتوگو با بخش خبری ۲۱ سیما، درباره زمان توزیع کالابرگ برای اقلام اساسی اظهار کرد: طبق قانون باید به سمت کالابرگ برویم، اما چون در حال حاضر زیرساختهای لازم برای این کار فراهم نیست، فعلاً یارانهها با واریز نقدی پرداخت میشود.
وی افزود: فراهم کردن زیرساختهای توزیع کالابرگ الکترونیک زمانبر است و هر زمان که این زیرساختها آماده شود، طبق قانون پیش خواهیم رفت.
ساداتی نژاد درباره لزوم هدفمند کردن یارانهها گفت: عواملی مانند دستمزدها، تورم، افزایش بهای انرژی و خشکسالی که کمبود جهانی مواد غذایی را در پی داشته، باعث افزایش قیمتها شده و اخیراً نیز بحران اوکراین به آن دامن زده است.
وی با بیان اینکه مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانهها موضوع مهم موردنظر مجلس و دولت است و باید اجرا شود، به برخی از آسیبهای ارز ترجیحی اشاره کرد و افزود: حذف این نوع اختصاص ارز یک اصلاح بزرگ اقتصادی است که دولتها باید آن را انجام میدانند و دولت سیزدهم این کار را اصلاحی به سود مردم میداند.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: مردم اطمینان داشته باشند که دولت قبل از حذف این ارز، مبلغ جبرانی را واریز خواهد کرد
ساداتی نژاد با بیان اینکه مردم دغدغهای از این لحاظ نداشته باشند، تصریح کرد: دو ماه قبل از اجرای این طرح، واریز نقدی یارانه آغاز میشود تا قدرت خرید مردم بالا برود.
وی تاکید کرد: یارانه نان و دارو تغییر نمیکند و در مورد آرد صنف و صنعت نیز مبلغ جبرانی واریز خواهد شد.
وزیر جهاد کشاورزی تعیین مهلت بازپرداخت ۳ ماهه برای هزینه گندم بخش صنف و صنعت را از اقدامات دولت برای کمک به این بخش خواند.
ساداتی نژاد با تاکید بر اینکه یارانهها حذف نمیشود، تصریح کرد: هدف اصلی از اجرای این طرح، عدالت در حوزه یارانههاست و از کالاها به افراد منتقل میشود./همشهری
حذف یارانه بگیران
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانهها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون، نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام کند.
پیشنهادهای جایگزین برای یارانه نقدی
بههرحال با تصمیم جدید مجموعه دولت و مجلس داستان ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی نیز به پایان خواهد رسید، ولی این فرایند باید بهگونهای انجام شود که هیچگونه نگرانی در جامعه ایجاد نشود.
بر اساس این گزارش، اگر فرض کنیم تا پایان سال قرار باشد حدود چهار میلیارد دلار ارز برای واردات اقلام موجود در فهرست کالاهای اساسی تخصیص یابد و قرار باشد نرخ ارز تأمین کالای اساسی بر مبنای نرخ ایتیاس یا بازار آزاد باشد دولت از محل فروش این ارز با احتساب دلار ۲۵ هزارتومانی، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کسب خواهد کرد. با کسر ۱۶ هزار میلیارد تومان درآمد پایه ناشی از تسعیر با نرخ چهار هزار و ۲۰۰ تومانی که سهم دولت خواهد بود یک رقمی نزدیک به ۸۰ هزار میلیارد تومان برای توزیع نقدی یا کارت اعتباری طی پنج ماه در اختیار خزانه قرار میگیرد. اگر قرار باشد این مابهالتفاوت ریالی به ۶۰ میلیون نفر از دهکهای غیرمتمول برسد با تجمیع دو یارانه نقدی و معشیتی که هماکنون حدود ۱۰۰ هزار تومان به هر نفر پرداخت میشود میتوان انتظار پرداخت رقمی نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان به هر شخص را با تجمیع سه یارانه نقدی، معیشتی و کالاهای اساسی داشت.
در همین رابطه، محمدرضا پورابراهیمی، رئیسکمیسیون اقتصادی مجلس در تازهترین اظهاراتش بااشاره به منتفع نشدن مردم از عمده ارز تخصیصیافته چهار هزار و ۲۰۰ تومانی در سالهای گذشته و تأثیر کم آن در سفره مردم، گفت: برای بودجه ۱۴۰۰ به دولت پیشنهاد کردیم یا نظارت هوشمند و قوی بر توزیع این ارز ایجاد کند، یا مابهالتفاوت قیمت ارز ترجیحی و ارز آزاد بهصورت کارت اعتباری در اختیار مصرفکننده قرار بگیرد. مجلس ترجیح میدهد، ریال ناشی از مابهالتفاوت ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی و آزاد بهصورت کارت اعتباری به مصرفکننده اختصاص یابد
احسان سلطانی، کارشناس اقتصادی هم در این زمینه معتقد است، وقتی اختصاص ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی را کنار بگذاریم، افزایش بیشتر قیمت مواد غذایی و سبد معیشتی مردم به ویژه با افزایش قیمت این اقلام در بازارهای جهانی حتمی است. حتماً اگر تصمیم بر تعلق ریال معادل ارز دولتی را به خانوار داریم، باید جامعه مشمولان یارانه را بازنگری کنیم و سپس ملاک عمل برای واریز یارانه معادل آن قرار دهیم.