یارانه نقدی/یارانه معیشتی/یارانه بنزین/واریز یارانه
خبر مهم درباره یارانه نقدی جدید/ چگونه بفهمیم در چه دهکی هستیم؟
روزیاتو در گزارشی ابعاد مختلف مشمولان طرح پرداخت یارانه نقدی جدید را بررسی کرده است.
یارانه نقدی برای کمک به اقشار کم درآمد جامعه مطرح شد. یارانه نقدی در سال های بعد از سبد خانوارهای پولدار حذف شد. با قول هایی که رئیسی داده است یارانه نقدی در دولت جدید با تغییراتی همراه خواهد شد. یارانه نقدی ابتدا در دولت احمدی نژاد ایجاد شد. خبرهای جدید پیرامون یارانه نقدی را اینجا بخوانید.
* دیشب بود که سید ابراهیم رییسی، رییس جمهور، اعلام کرد که به دهک های اول تا سوم جامعه به مدت دو ماه یارانه معیشت ۴۰۰ هزار تومانی، برای دهک های چهارم تا نهم به مدت دو ماه یارانه معیشت ۳۰۰ هزارتومانی پرداخت شده و یارانه نان و بنزین و دارو همچنان ادامه خواهد داشت.
* بدین ترتیب دهک دهم که خانوارهای مرفه هستند این یارانه معیشتی را دریافت نخواهند کرد. بر اساس اعلام دولت، ۲۳ میلیون خانوار که معادل ۷۲ میلیون نفر از مردم هستند، یکی از یارانه های معیشتی ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومانی را دریافت کرده اند. رییس جمهور گفت که این یارانه ها تنها به مدت دو ماه پرداخت شده و پس از آن کوپن الکترونیکی برای کالاهای اساسی داده خواهد شد.
* بعد از این صحبت ها بود که بسیاری از سرپرستان خانوار پیامک واریز یارانه های معیشتی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی را دریافت کردند اگر چه بسیاری گفته اند که امکان برداشت این یارانه وجود ندارد. اما با واریز این یارانه های معیشتی بسیاری از خود می پرسند چگونه بفهمیم در چه دهکی هستیم؟ چگونه بفهمیم دهک چندم هستیم؟ چگونه دهک خود را مشخص کنیم؟ در ادامه مطلب به این سوالات پاسخ داده خواهد شد.
* بر اساس داده های مرکز آمار ایران فاصله درآمدی دهک اول و دهم درآمدی در سال گذشته معادل ۱۰۶ میلیون تومان در سال بوده است و این یعنی اینکه درآمد ۱۰ درصد از خانوارهای پردرآمد به طور متوسط سالی ۱۰۶ میلیون تومان بیشتر از خانوارهای کم درآمد است، عددی که در بازه ماهانه در حدود ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برآورد شده است. در جدول زیر که توسط اقتصاد نیوز تهیه شده و برای سال ۱۴۰۰ است، دهک افراد با توجه به درآمد ماهانه خانوار تعیین شده است که با توجه به افزایش تورم در سال ۱۴۰۱، این اعداد افزایش خواهند یافت هر چند در ترتیب آن ها تغییری رخ نخواهد داد.
* بدین ترتیب با محاسبه درآمد خانواده خودتان در سال گذشته می توانید با کمک این جدول دهک خانواری خودتا را تعیین کنید. به طور کلی اگر کمتر از سه تا چهار میلیون درآمد ماهیانه خانوار شماست در دهک های پایین (زیر دهک پنجم) قرار گرفته و درآمد ۴ تا ۵ میلیونی خانوار شما را در دهک های متوسط قرار می دهد. درآمد ماهیانه نزدیک به ۱۰ میلیون تومان یا بیشتر نیز شما را در دهک نهم و دهم قرار می دهد. حجت عبدالمالکی، وزیر رفاه درباره اعتراض شهروندان به دهک بندی خانوارهایشان گفته است:
* ما یک دهک بندی اولیه را انجام و آخرین اطلاعات را (۱۷ اردیبهشت) به سازمان هدفمندی یارانهها ارائه دادیم، البته دائم اطلاعات جدید میرسد و ممکن است اعتراضاتی هم از گذشته وجود داشته باشد که سامانههایی برای رسیدگی به این اعتراضات درنظر گرفته شده است. در این روند، ما دو شکل اعتراض را می توانیم داشته باشیم که هر دو بررسی می شود؛ نخست اینکه «چرا جزو یارانه بگیرها نیستم؟» که به زودی و در همین روزها از سوی سازمان هدفمندی یارانهها، سامانهای برای پاسخ دهی به آن آماده و راه اندازی می شود.
* اعتراض دیگر این است که «چرا من در این دهک درآمدی هستم؟» مثلا ممکن است فرد بگوید “چرا من را در دهک هشت قرار دادهاید، به نظرم در دهک پنج هستم.” این اعتراض درباره دهک بندی مربوط به وزارت رفاه است که سامانه آن نیز آماده شده است. بعد از اعلام اینکه هر فرد در کدام دهک درآمدی است، اگر شخصی معترض بود هم به سامانهای که اعلام خواهد شد مراجعه و موارد را ثبت میکند و پس از بررسیهای لازم به او اطلاع داده می شود که اعتراضش وارد است یا دهک بندی با توجه به اطلاعات اقتصادی اش درست انجام شده است.
* پیش از این، بر اساس آمار سال ۱۳۹۹ مرکز آمار ایران، اگر هزینه کلی خانوار شما (هزینه زندگی کل اعضای خانواده) بین ۷۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در سال باشد شما در دهک اول قرار گرفته که جزو ۱۰ درصد فقیرترین خانوارهای جامعه خواهید بود. در صورتی که هزینه خانوار شما حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان یا همین حوالی باشد در دهک دوم و در صورتی که هزینه خانوار نزدیک به دو میلیون تومان باشد در دهک سوم قرار خواهید داشت. خانوارهای دارای هزینه ماهیانه حدود سه میلیون دهک چهارم به شمار آمده و اگر هزینه خانوار ماهیانه سه میلیون و نیم باشد در دهک پنجم قرار می گیرید. هزینه چهار میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی خانوار در ماه شما را در دهک ششم قرار می دهد و با ۵ میلیون هزینه خانوار در دهک هفتم قرار خواهید گرفت.
* دهک هشتم هزینه خانوار ماهیانه ای شش میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی داشته و بالاخره دهک نهم هزینه ماهیانه حدود ۸ میلیون تومانی خواهد داشت. دهک دهم که ثروتمندترین بخش جامعه است نیز هزینه ماهیانه خانوار حدود ۱۶ میلیون تومانی خواهد داشت. اما این اعداد و ارقام در سال ۱۴۰۰ برای دهک اول به حدود ۲ میلیون و دهک دهم به ۲۰ میلیون و پانصد هزار رسید که در سال ۱۴۰۱ نیز افزایش خواهد داشت. در واقع باید عدد درصد نرخ تورم به هزینه های هر دهک از جامعه اضافه شود تا به هزینه خانوار در ماه رسیده و دهک آن خانوار مشخص شود.
یارانه نقدی جدید
وزیر جهاد کشاورزی با اعلام اینکه دو ماه قبل از اجرای هدفمندسازی ارز ترجیحی، واریز نقدی یارانه آغاز میشود، گفت: تا زمانی که زیرساختهای لازم برای اختصاص کالابرگ کالاهای اساسی فراهم نشود، یارانه این اقلام بهصورت نقدی واریز خواهد شد.
سید جواد ساداتی نژاد در گفتوگو با بخش خبری ۲۱ سیما، درباره زمان توزیع کالابرگ برای اقلام اساسی اظهار کرد: طبق قانون باید به سمت کالابرگ برویم، اما چون در حال حاضر زیرساختهای لازم برای این کار فراهم نیست، فعلاً یارانهها با واریز نقدی پرداخت میشود.
وی افزود: فراهم کردن زیرساختهای توزیع کالابرگ الکترونیک زمانبر است و هر زمان که این زیرساختها آماده شود، طبق قانون پیش خواهیم رفت.
ساداتی نژاد درباره لزوم هدفمند کردن یارانهها گفت: عواملی مانند دستمزدها، تورم، افزایش بهای انرژی و خشکسالی که کمبود جهانی مواد غذایی را در پی داشته، باعث افزایش قیمتها شده و اخیراً نیز بحران اوکراین به آن دامن زده است.
وی با بیان اینکه مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانهها موضوع مهم موردنظر مجلس و دولت است و باید اجرا شود، به برخی از آسیبهای ارز ترجیحی اشاره کرد و افزود: حذف این نوع اختصاص ارز یک اصلاح بزرگ اقتصادی است که دولتها باید آن را انجام میدانند و دولت سیزدهم این کار را اصلاحی به سود مردم میداند.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: مردم اطمینان داشته باشند که دولت قبل از حذف این ارز، مبلغ جبرانی را واریز خواهد کرد
ساداتی نژاد با بیان اینکه مردم دغدغهای از این لحاظ نداشته باشند، تصریح کرد: دو ماه قبل از اجرای این طرح، واریز نقدی یارانه آغاز میشود تا قدرت خرید مردم بالا برود.
وی تاکید کرد: یارانه نان و دارو تغییر نمیکند و در مورد آرد صنف و صنعت نیز مبلغ جبرانی واریز خواهد شد.
وزیر جهاد کشاورزی تعیین مهلت بازپرداخت ۳ ماهه برای هزینه گندم بخش صنف و صنعت را از اقدامات دولت برای کمک به این بخش خواند.
ساداتی نژاد با تاکید بر اینکه یارانهها حذف نمیشود، تصریح کرد: هدف اصلی از اجرای این طرح، عدالت در حوزه یارانههاست و از کالاها به افراد منتقل میشود./همشهری
حذف یارانه بگیران
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانهها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون، نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام کند.
پیشنهادهای جایگزین برای یارانه نقدی
بههرحال با تصمیم جدید مجموعه دولت و مجلس داستان ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی نیز به پایان خواهد رسید، ولی این فرایند باید بهگونهای انجام شود که هیچگونه نگرانی در جامعه ایجاد نشود.
بر اساس این گزارش، اگر فرض کنیم تا پایان سال قرار باشد حدود چهار میلیارد دلار ارز برای واردات اقلام موجود در فهرست کالاهای اساسی تخصیص یابد و قرار باشد نرخ ارز تأمین کالای اساسی بر مبنای نرخ ایتیاس یا بازار آزاد باشد دولت از محل فروش این ارز با احتساب دلار ۲۵ هزارتومانی، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کسب خواهد کرد. با کسر ۱۶ هزار میلیارد تومان درآمد پایه ناشی از تسعیر با نرخ چهار هزار و ۲۰۰ تومانی که سهم دولت خواهد بود یک رقمی نزدیک به ۸۰ هزار میلیارد تومان برای توزیع نقدی یا کارت اعتباری طی پنج ماه در اختیار خزانه قرار میگیرد. اگر قرار باشد این مابهالتفاوت ریالی به ۶۰ میلیون نفر از دهکهای غیرمتمول برسد با تجمیع دو یارانه نقدی و معشیتی که هماکنون حدود ۱۰۰ هزار تومان به هر نفر پرداخت میشود میتوان انتظار پرداخت رقمی نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان به هر شخص را با تجمیع سه یارانه نقدی، معیشتی و کالاهای اساسی داشت.
در همین رابطه، محمدرضا پورابراهیمی، رئیسکمیسیون اقتصادی مجلس در تازهترین اظهاراتش بااشاره به منتفع نشدن مردم از عمده ارز تخصیصیافته چهار هزار و ۲۰۰ تومانی در سالهای گذشته و تأثیر کم آن در سفره مردم، گفت: برای بودجه ۱۴۰۰ به دولت پیشنهاد کردیم یا نظارت هوشمند و قوی بر توزیع این ارز ایجاد کند، یا مابهالتفاوت قیمت ارز ترجیحی و ارز آزاد بهصورت کارت اعتباری در اختیار مصرفکننده قرار بگیرد. مجلس ترجیح میدهد، ریال ناشی از مابهالتفاوت ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی و آزاد بهصورت کارت اعتباری به مصرفکننده اختصاص یابد
احسان سلطانی، کارشناس اقتصادی هم در این زمینه معتقد است، وقتی اختصاص ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی را کنار بگذاریم، افزایش بیشتر قیمت مواد غذایی و سبد معیشتی مردم به ویژه با افزایش قیمت این اقلام در بازارهای جهانی حتمی است. حتماً اگر تصمیم بر تعلق ریال معادل ارز دولتی را به خانوار داریم، باید جامعه مشمولان یارانه را بازنگری کنیم و سپس ملاک عمل برای واریز یارانه معادل آن قرار دهیم.