بررسی تاریخچه صنعت خودروسازی و فراز و نشیب های آن

در خصوص تاریخچه صنعت خودرو سازی باید گفت که در واقع برای اولین بار خودرو در کشورهای آلمان و فرانسه و در اواخر قرن نوزدهم میلادی اختراع شد و تکامل یافت. اما بعد از آن آمریکایی‌ها در اوایل نیمه قرن بیستم به سرعت به تسلطی چشمگیر بر صنعت خودروسازی دست یافتند.

هنری فورد در دهه بیست میلادی تکنیک‌هایی را ثبت نمود و به تولید انبوه ابداع و استاندارد رساند، و فورد، جنرال موتورز و کرایسلر هم نیز در همان دهه به عنوان سه شرکت خودروسازی بزرگ مشغول به فعالیت شدند.

این تولید کنندگان بزرگ در زمان جنگ جهانی دوم، منابع خود را به ارتش آمریکا منتقل کردند، و پس از آن تولید خودرو در اروپا و ژاپن با توجه به تقاضای بالای آن افزایش چشمگیری پیدا کرد.

همچنین در طول جنگ جهانی دوم، صنعت خودرو سازی آمریکا علاوه بر تولید چندین میلیون وسیله نقلیه نظامی، در حدود هفتاد و پنج مورد ضروری نظامی را تولید نمود.

در حالت کلی باید گفت که از اواخر قرن نوزدهم تا به حال، تحولات بسیار زیادی در صنعت خودروسازی جهان پدیدار شد، به طوری که امروزه این صنعت تبدیل به یکی از اصلی‌ترین صنایع در جهان شناخته شده است.

تاریخچه صنعت خودروسازی در ایران

در واقع مردم با ورود اولین خودرو به ایران که فورد نام داشت، با اتومبیل آشنا شدند، که این خودرو به فرمان مظفرالدین شاه وارد شد، و استفاده از آن فقط برای درباریان نیز مجاز بود.

اما بعد از گذشت چندین دهه و در اواخر دوره پهلوی، موج کثیری از اتومبیل‌ به ایران ورود پیدا کرد که این موضوع زمینه ایجاد کسب وکار جدیدی به نام اجاره خودرو در مشهد را فراهم کرد.

در حقیقیت کارخانه خودروسازی مرتب اولین کمپانی سازنده خودرو در ایران بود، که در سال 1336 به تاسیس شد، و به عنوان نمایندگی فروش اتومبیل‌های شرکت رُوِر با نام کارخانه لندرُوِر در شهر تهران به ثبت و تاسیس رسید.

صنعت خودروسازی در ایران در دوران مختلف

در دهه شصت شمسی در ایران، و در زمانی که ایران نیازمند رونق صنایع و بازارهای تجاری بود، در همان حین جنگ تحمیلی صورت گرفت، و در پی آن بسیاری از صنایع تحت تاثیر شرایط همان موقع قرار گرفتند، که صنعت خودروسازی هم نیز از آن قاعده مستثنی نبودند.

در حین مدت زمان هشت سال جنگ، نه فقط دیگر رد پایی از صنعت خودرو سازی ایران به جای نمانده بود، بلکه حتی تکنولوژی ساخت قطعات خودرو هم دیگر در دسترس نبود، بنابراین برای ایرانیان چاره‌ای به جز پذیرش ژاپنی‌ها در صنعت مونتاژ خودرو نمانده بود.

البته برخی بر این باور هستند که ژاپنی‌ها در زمان پیش از انقلاب به ایران وارد شده بودند، اما هیچ فعالیتی را هنوز از خود نشان نداده بودند. لازم به ذکر است که از اصل‌ترین دلایل حضور ژاپنی‌ها در کشور، یک تجارت دو سویه، یا به عبارت دیگر دریافت نفت از ایران بود، که این خود موجب افزایش محبوبیت آن‌ها در بازار ایران شده بود.

همچنین در زمان‌های پایانی دهه هشتاد، فرانسوی‌ها تصمیماتی جدید جهت عرضه محصولاتشان در بازار ایران گرفته بودند، به این صورت که با به روز کردن انواع خودرو پژو 206به تولید مجدد آن در بازار ایران شروع به فعالیت نمودند.

اما در همان دوره پای تحریم‌ها به ایران باز شد و کمابیش خودروهای رنو و پژو از سهم خود در بازار خودرو ایران کاستند، بنابراین به همین دلیل تولیدات خودروهای چینی در ایران بسیار پر رنگ‌تر شد.

در ابتدای دهه نود، تولید و واردات خودرو نسبت به دوره‌های قبل به چندین برابر رسید، به طوری که کمپانی‌های خارجی یکی پس از دیگری تمایل بیشتری نسبت به همکاری با ایران را از خود نشان داده، و در نهایت قراردادهای جوینت ونچر یکی پس از دیگری، راه به صنعت خودروسازی در ایران پیدا نمود.