انواع کمر درد
یکی از مشکلات شایع که عموم افراد شاید در طول عمر خود تجربه کرده باشند، کمر درد است که میتواند انواع و دلایل مختلف داشته باشد. مطالعات نشان میدهد که به طور معمول از هر ده نفر، هشت نفر ممکن است انواع کمر درد را در طول زندگی خود تجربه کنند. ممکن است هنگام انجام کارهای روزمره دچار کمر درد گردید یا اینکه در اثر آسیبهای ورزشی یا یک بیماری مزمن قدیمی، دچار این بیماری شوید. اگرچه افراد معمولاً سعی دارند تا این بیماری را خودشان درمان کنند و با توصیهها و درمانهای خانگی، سعی در رفع درد نمایند؛ اما بهتر است موضوع را جدی گرفت و خصوصاً در مورد کمر دردهای ناگهانی و شدید، به متخصص مغز و اعصاب تهران مراجعه کرد. کمر درد بسته به دلایل به وجود آمدن، انواع مختلفی دارد که در این مقاله سعی داریم تا انواع کمر درد، علائم، نشانهها و درمان آنها را بررسی کنیم.
بررسی ستون فقرات و کمر
ستون فقرات از استخوانهای زیادی تشکیل شده است که به آنها مهره میگویند. در بین این مهرههای دایرهای شکل، دیسکها قرار گرفتهاند. دیسکها از ترکیب مادهای فیبری و مستحکم در بیرون و لایهای نرم و ژلهای در وسط ساخته شده و مانند بالشتکی، ضربات وارده به مهرهها را مهار کرده و باعث انعطافپذیری ستون مهرهها یا همان ستون فقرات میشوند.
برای استحکام بیشتر ستون فقرات، رباطهایی نیز به مهرههای مجاور وصل شده که همراه با عضلات و ماهیچههایی که ستون فقرات را در برمیگیرند؛ علاوه بر ایجاد قابلیت حرکت، توانایی خم و راست شدن و منعطف بودن را نیز به ستون فقرات میبخشند. البته گفتنی است که نخاع یا طناب نخاعی که شامل رشتههای عصبی است که به سمت مغز میروند یا از مغز به سوی اندامها حرکت میکنند، از داخل مهرهها عبور کرده و مانند یک طناب از بالا تا پایین و آخرین مهره کشیده شده است؛ ستون فقرات علاوه بر نقش خود در حرکت و انعطافپذیری، وظیفه محافظت از این بافت مهم را نیز دارا است.
به پایین این ستون مهرهها، ناحیۀ لامبوساکرال یا کمر گفته میشود که در پایین دندهها و بالای پاها قرار گرفته است.
کمر درد چیست و چگونه به وجود میآید؟
درد در ناحیه کمر و قسمت پایین ستون فقرات را کمر درد میگویند که در تمام سنین شایع بوده و دلایل مختلفی دارد. انواع کمر درد میتواند ناشی از فعالیت، آسیب و برخی شرایط پزشکی باشد. کمر درد ممکن است مرتبط با بخش استخوانی ستون فقرات، دیسکهای بین مهرهها، نخاع و اعصاب، رباطها، عضلات کمر، اندامهای داخلی در شکم و لگن و یا حتی پوست باشد.
اگرچه کمر و مهرههای آن به همراه استخوانها، رباطها، دیسکها، عضلات و ماهیچهها ساختاری پیچیده و دقیق برای انجام آسان حرکات گوناگون ایجاد کردهاند، اما همین ساختار پیچیده، آن را مستعد بروز مشکلات مختلف با دلایل متفاوت کرده است. کمر، وزن بالاتنه را تحمل کرده و با خم شدن و انجام حرکات چرخشی علاوه بر هدایت باسن و لگن، وظیفۀ حمایت از ستون فقرات را نیز به عهده دارد. همچنین اعصاب موجود در کمر هستتند که حس و قدرت لازم جهت حرکت لگن و عضلات آن و پاها را فراهم میکنند.
دلایل بروز کمر درد
بسیاری از انواع کمر دردهای حاد، ناشی از آسیب به عضلات، دیسکها، رباطها و مفاصل هستند. در این مواقع بدن برای اعلام مشکل و سعی در رفع آن، واکنشی التهابی و متحرک به آسیب نشان میدهد که در برخی موارد باعث پیچیدگی تشخیص میگردد. از سوی دیگر بین تمام اعضای کمر و اجزای آن، دیسک، رباط، عضله و مفصل، نوعی همپوشانی نیز وجود دارد که بر سختی کار میافزاید.
به عنوان مثال یک رباط کشیده شده یا یک دیسک تحلیل رفته، هر دو میتوانند باعث بروز اسپاسم و دردی مشابه و شدید شوند. معمولاً رباطها و ماهیچهها با سرعت بیشتری بهبود مییابند، در صورتی که پارگی دیسک کمر زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد؛ بنابراین زمان درد نیز یکی از عوامل تشخیص است.
انواع کمر درد ممکن است به دلایلی مختلف ایجاد شود، از جمله:
- سیاتیک
- بیرون زدگی دیسک (فتق)
- رگ به رگ شدن و کشیدگی رباط یا ماهیچه
- تنگی کانال نخاع
- عفونت نخاع
- انحراف ستون فقرات در ناحیه کمر
- گودی کمر
- آرتروز و پوکی استخوان
علائم انواع کمر درد و نشانههای آن
علائم و نشانههای انواع کمر درد میتوانند متفاوت باشند؛ ممکن است کمر درد با دردی ناگهانی شروع شود و یا اینکه به آرامی آغاز گردد. ممکن است دردی باشد که در ابتدا مداوم نبوده و بیاید و برود و با گذشت زمان شدت پیدا کند.
بسته به علت و دلیل انواع کمر درد، علائم بدین گونه هستند:
- دردی که ثابت و در قسمت کمر، ماندگار است.
- دردی گزنده که حس سوزش دارد و به اندامهای پایین و پاها منتقل میشود که با بیحسی و یا سوزن سوزن شدن پاها همراه است.
- اسپاسم و گرفتگی در ناحیه کمر، باسن و لگن
- دردی که با نشستن و یا ایستادن طولانی بیشتر میشود.
- درد در هنگام ایستادن و یا تغییر وضعیت از ایستاده به نشسته
علاوه بر این موارد بسته به زمان شروع درد و طول مدت آن، ممکن است به سه نوع زیر نیز تقسیمبندی شود:
- درد حاد و ناگهانی: یک دفعه شروع شده و ممکن است یک تا چند هفته طول کشیده و به مرور آرام میشود.
- درد نسبتاً حاد: این درد ممکن است 6 هفته تا 3 ماه طول کشیده و عموماً مربوط به کشیدگی رباط و ماهیچه است و حالت مکانیکی دارد که با حرکت شدت میگیرد. در این موارد در صورتی که درد باعث محدودیت حرکت برای فرد شود، تمرینها و ورزشهایی برای انجام توصیه میگردد.
- درد مزمن: دردهایی که بیش از 3 ماه طول میکشند و به توصیههای اولیه پاسخ نمیدهند و نیاز است از جهت منشاء درد، مورد بررسی دقیق قرار بگیرند.
درمان کمر درد
بعد از اینکه تشخیص انجام شد و نوع کمر درد مشخص گردید، بسته به نوع آن، درمانهایی توصیه و ارائه میگردد. در برخی مواقع، بعضی از انواع کمر درد با انجام حرکات و ورزشهایی و رعایت یکسری ملاحظات و در صورت لزوم استفاده از دارو درمان میشود و در برخی موارد نیاز به انجام جراحی خواهد بود.
نتیجه گیری و جمع بندی
سعی بر این شد که انواع کمر درد معرفی گردد و اطلاعات لازم در این زمینه در اختیار شما قرار داده شود. البته شدیداً توصیه میشود در صورتی که مشکل کمر درد دارید، به پزشک متخصص در کلینیک مغز و اعصاب طبیب مراجعه نمایید تا با توجه به انواع کمر درد و مزمن، حاد یا نیمه حاد بودن آن، شما را راهنمایی نماید.