یارانه نقدی | یارانه نقدی رئیسی | یارانه نقدی دهک های پایین
خبر باورنکردنی اما واقعی درباره یارانه نقدی؛ تصمیم دولت برای افزایش یارانه ها | ارزش یارانه نقدی ۳۰درصد کم شد!
دولت جزییات تصمیم خود درباره یارانهها که از مدتی قبل مطرح شده بود را اعلام کرد و از افزایش ۲۰درصدی مبلغ یارانهها برای ۳ دهک اول درآمدی، درصورت استفاده از کالابرگ الکترونیک خبر داد.
سال گذشته بود که یارانه نقدی و معیشتی حذف شد و دولت تصمیم گرفت همه یارانهها را در قالب یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی پرداخت کند امسال تصمیم دولت برای اصلاح بسته یارانه نقدی ارائه داده و احتمالا کالابرگ جایگزین یارانه نقدی می شود در ادامه اخبار مربوط به یارانه نقدی را بخوانید.
با افزایش مبلغ یارانه ها کالابرگ جایگزین یارانه نقدی می شود
رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، داوود منظور، در پیام توئیتری در روز ۷ خرداد ۱۴۰۲ از آغاز اجرای فراگیر کالابرگ الکترونیک در روزهای آینده برای سه دهک اول درآمدی خبر داد و گفت: افزایش ۲۰ درصدی مبلغ یارانه در صورت استفاده از کالابرگ برای خرید ۹ قلم کالای اساسی مشمول طرح کالابرگ الکترونیک (یعنی شیر، پنیر، ماست، روغن، برنج، مرغ، تخممرغ، ماکارونی، قندوشکر) انجام خواهد شد.
او همچنین در ادامه توئیت خود تاکید کرد که امکان استفاده از یارانه ماه بعد برای خرید کالاهای مشمول طرح کالابرگ در هر ماه امکانپذیر خواهد بود.
این در حالی است که طبق اظهارات مجری طرح اجرای کالابرگ الکترونیک، هادی کاشف، این افزایش ۲۰ درصدی اعتبار کالابرگ برای سه دهک کمدرآمد به این ارگان ابلاغ نشده و رییس سازمان برنامه و بودجه صرفا از طریق فضای مجازی این خبر را اعلام کرده است.
طبق اظهارات کاشف، طرح کالابرگ الکترونیک در سراسر کشور اجرا میشود که در این زمینه ۳۹ هزار فروشگاه معمولی و ۶ فروشگاه زنجیرهای به طرح کالابرگ الکترونیک پیوستهاند.
خبر اجرایی شدن طرح افزایش ۲۰درصدی یارانهها، آن هم به شرط استفاده از کالابرگ، که قادر است تا پایان سال جاری برای دولت حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان هزینه داشته باشد، در شرایطی اعلام شد که نتایج طرح در دوره آزمایشی چندان خوب نبوده و به گفته جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس مردم به دلیل عدم تفاوت قیمت در خرید کالابرگی و آزاد، از کالابرگ الکترونیکی استقبال نکردهاند.
دلیل دیگر بیاعتنایی مردم به خرید از طریق کالابرگ این است که به دلیل فشارهای ناشی از تورم، بسیاری از اقلام مشمول طرح کالابرگ از سبد خرید مردم حذف شده یا جای خود را به نمونه ارزانتر و با کیفیت پایینتری دادهاند. استفاده از کالابرگ، که عدهای از مردم آن را یادآور شرایط سخت کشور در دهه ۶۰ و دوران جنگ تحمیلی میدانند، از طرف دیگر امکان خرید نسیه از فروشگاههای محلی را از برخی خانوارها گرفته و مدیریت هزینههای روزمره نظیر پرداخت قبوض، بازپرداخت قرض و مانند اینها با اعتبار یارانهها را برای آنها سخت میکند.
پیشتر، دولت در طرح کالابرگ الکترونیک و بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱ مکلف شده بود که کالاهای اساسی را بر اساس قیمتهای شهریور سال ۱۴۰۰ برای خانوارهای دریافتکننده یارانه تامین کند و در صورت گرانتر شدن این کالاها، مابقی قیمت آنها را متقبل شود. مثلا قیمت یک کیلو تخممرغ در شهریور ۱۴۰۰ فقط ۱۵ هزار تومان بود و در زمان اجرای طرح کالابرگ در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ به قیمت مصوب ۴۷۲۰۰ تومان رسید و هماکنون نیز به ۵۶ هزار تومان افزایش یافته است و در چنین شرایطی، بر اساس طرح کالابرگ و در صورت پایبندی دولت به تعهد خود، خانوادههای مشمول این طرح میتوانند با مراجعه به فروشگاههای طرف قرارداد طرح، یک کیلو تخممرغ را به همان قیمت ۱۵ هزار تومان خریداری کنند و مابقی آن تا سقف ۴۷۲۰۰ تومان را از محل اعتبار یارانه کسر کند و مازاد آن که ناشی از افزایش قیمت بوده است را خود بپردازد.
این در شرایطی است که خانوارها در یک سال گذشته تورم بیش از ۵۰درصدی را تجربه کردهاند و این افزایش ۲۰درصدی یارانه در مقایسه با سال قبل منجر به بهبود رفاه ۳دهک اول نمیشود، بلکه به معنی کاهش بیش از ۳۰درصدی رفاه در مقایسه با زمان شروع مردمی سازی یارانهها در خرداد سال قبل است؛ بماند که تبدیل یارانه نقدی به کالابرگ هم خود به دلایلی که در بالا اشاره شد، آثار رفاهی منفی دارد و بنابراین کاهش رفاه در مقایسه با یک سال قبل بیش از ۳۰درصد خواهد بود./اقتصاد آنلاین
آیا قرار است مبلغ یارانه نقدی مجددا تغییر کند؟
مدتهاست که مردم قدرت خرید خود را بر مبنای یارانهها میسنجند. سال گذشته و همزمان با افزایش مبلغ یارانه قیمت دلار در بازار آزاد ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان بود و ارزش دلاری یارانه نقدی، حدود ۱۶ دلار میشد. امسال که مساله اصلاح یارانهها مطرح شده قیمت دلار در بازار آزاد حداقل دو برابر سال گذشته است و ارزش دلاری یارانه هم به نصف این عدد رسیده است؛ یعنی ۸ دلار.
پس اولین گمانهای که به ذهن میرسد این است که اصلاح یارانهها میتواند به معنای افزایش رقم آن باشد. اما بررسی بودجه سال گذشته نشان میدهد دولت امسال هیچ برنامهای برای افزایش یارانههای نقدی ندارد و هیچ مبلغی در بودجه برای این افزایش در نظر گرفته نشده است.
کالابرگ جایگزین یارانه نقدی میشود؟
گمانه دوم این است که دولت میخواهد کالابرگ را جایگزین یارانههای نقدی کند. این مسالهای است که از سال گذشته تاکنون بارها تایید و تکذیب شده است. اما در آخرین گزارشها مقامات دولتی اعلام کردند که دولت قرار است اعتبار یارانه نقدی را در کارت سرپرستان خانوار واریز کند و این خود خانوارها باشند که انتخاب کنند با یارانه نقدی خود کالا بخرند و یا مبلغ آن را برداشت کنند.
اما به نظر میرسد که تمایل دولت این است که افراد را به سمت دریافت کالابرگ سوق دهد و متقاضیان دریافت یارانه نقدی را کاهش دهد. پس اصلاح یارانهها میتواند شامل مشوقهایی برای دریافت سبد کالا به جای یارانه نقدی باشد. یعنی کالاهای سبد کالابرگ با قیمتی عرضه شود که مردم را به خرید کالا تشویق کند و نه برداشت نقدی مبلغ واریزی.
گمانه سومی که مطرح میشود این است که دولت میخواهد لیست یارانهبگیران را تغییر دهد. در چند ماه گذشته هر بار واریز یارانه نقدی، انتقاد عدهای از مردم را به همراه داشته است. عدهای میگویند یارانه آنها کاملا قطع شده که نشان میدهد بر اساس محاسبات جدید این گروهها جزو دهک نهم و دهم محاسبه شدهاند.
عده دیگری هم میگویند یارانه ۴۰۰ هزار تومانی آنها به ۳۰۰ هزار تومان رسیده که نشان میدهد این گروهها از دهک اول تا سوم جدا شده و وارد دهک چهارم تا هشتم شدهاند. حالا ممکن است دولت بخواهد لیست یارانهبگیران را تغییر دهد و تعداد مشمولان را کم کند. البته این سناریو چندان قوی نیست.
فعلا باید منتظر ماند و دید ماجرای اصلاح یارانهها چیست و شامل چه مواردی میشود./تجارت نیوز