خبر مهم آخر هفته ای دولت درباره یارانه ها | آبان ماه یارانه نقدی می گیریم یا کالابرگ؟

یارانه نقدی با هدف کمک به اقشار کم درآمد جامعه پرداخت شد. یارانه نقدی هم اکنون از سبد خانوارهای پولدار حذف شده است . یارانه نقدی در دولت رئیسی چندین برابر شد. یارانه نقدی در ماه های آینده حذف و به جای آن کالابرگ پرداخت خواهد شد خبرهای جدید پیرامون یارانه نقدی را اینجا بخوانید.

به گزارش تجارت‌نیوز، ماه گذشته بود که دولت تکلیف پرداخت یارانه نقدی را مشخص کرد و گفت که واریز یارانه‌ها فعلا به صورت نقدی ادامه دارد و فعلا خبری از توزیع کالابرگ نیست.

کمی بعد هم یکی از نمایندگان مجلس تاکید کرد که دولت قید پرداخت کالابرگ را زده و کمک معیشتی ماهانه باید به صورت نقدی واریز شود. چون این شرایط برای مردم مطلوب‌تر است.

اما این گفته با واکنش احسان ارکانی، نماینده مجلس مواجه شد. او تاکید کرد که پرداخت کالابرگ مصوبه مجلس است و بر اساس قانون بودجه، دولت راهی جز پرداخت کالابرگ ندارد و باید یارانه نقدی به زودی حذف و کالابرگ الکترونیک جایگزین آن شود.

پرداخت یارانه نقدی / کالابرگ در مرحله آزمایش است؟

حالا در جدیدترین واکنش، معاون وزیر صمت از اجرای آزمایشی طرح کالابرگ خبر داده و گفته «در حال حاضر طرح کالابرگ در مرحله‌ای است که مقرر شده از پایلوت‌های شهری خارج و در سطح کشور اجرا شود. زمانی که حدود نصف فروشگاه‌های مربوطه به پایانه‌های فروش مخصوص مجهز شوند، دیگر مشکلی برای اجرای طرح نیست و برای بقیه فروشگاه‌ها هم راه‌هایی پیش‌بینی شده که بدون ایجاد صندوق فروشگاهی و با تغییر همین دستگاه‌های پز موجود بتوانند کالاهای مشمول را ثبت کنند.»

این مقام دولتی هم بر قانونی بودن اجرای طرح کالابرگ الکترونیک تاکید کرده و گفته «چیزی به عنوان نظر جمع‌بندی شده برای منتفی شدن طرح کالابرگ مطرح نشده است. طرح کالابرگ قانون است و بر اساس مصوبه مجلس باید اجرا شود.»

گفته‌ای که نشان می‌دهد دولت باید دیر یا زود بساط پرداخت یارانه نقدی را جمع و به جای آن کالابرگ توزیع کند.

 آبان ماه کالابرگ می گیریم یا یارانه نقدی؟

با وجود اظهارنظرهای متفاوت و متناقض دولت درباره شیوه پرداخت یارانه معیشتی، چیزی که مشخص است این است که یارانه نقدی آبان ماه هم باید نقدا پرداخت شود چون دولت حداقل به گفته خودش هنوز زیرساخت‌های توزیع کوپن را فراهم نکرده و وزیر اقتصاد هم ابراز امیدواری کرده بود که تا آخر سال بتوان کوپن الکترونیک را پرداخت کرد.

اما سوالی که وجود دارد این است که این همه اظهارنظر متفاوت و متناقض درباره یک طرح اقتصادی برای چیست؟ چرا یک نهاد بحث حذف یارانه را مطرح می‌کند و فرد دیگری از همان نهاد، ماجرای پرداخت یارانه را میان می‌کشد.

حداقل هفت ماه است که دولت برای بررسی شیوه پرداخت یارانه نقدی و توزیع کوپن الکترونیک زمان داشته و احتمالا فرصت مناسبی در اختیار دولت بوده که ابعاد این طرح را بررسی کند. اما مشخص نیست که چرا فردی در دولت و یا مجلس یکبار برای همیشه تکلیف شیوه حمایتی دولت از مردم را مشخص نمی‌کند.

البته به نظر می‌رسد که مشکل در کمبود منابع است. دولت برای پرداخت کالابرگ منابع لازم را ندارد و مجلس هم می‌خواهد بر اساس قانون بودجه دولت را موظف به اجرای این طرح کند.

 واریز یارانه نقدی 3 برابری در پیش است

ارزش واقعی یارانه نقدی چقدر است؟ اگر یارانه نقدی را رقم ۳۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، با توجه به نرخ تورم اعلامی از سوی مرکز آمار یعنی همان ۴۲.۹ درصد به‌عنوان نرخ تورم سالانه مهرماه، ارزش واقعی یارانه هم‌اکنون به ۱۷۱هزار و ۳۰۰ تومان رسیده است

تورم به‌عنوان درد مزمن اقتصاد ایران به همراه کاهش حدود ۶۰ درصدی قدرت خرید مردم با استناد به گفته‌های فعالان کارگری، اثر یارانه‌ نقدی را که روزی برگ برنده ایده‌پرداز اصلی آن بود، در اقتصاد کم‌درآمدها هر روز کمرنگ‌تر می‌کند. به عبارتی، رقم اسمی یارانه‌ همان است که هر ماه رسانه‌ها خبر از پرداخت آن به حساب یارانه‌بگیران می‌دهند اما ارزش واقعی آن متاثر از تورم سالانه که اقتصاد را فلج کرده، کاهش یافته است. این موضوع با مروری بر خط فقر مطلق برای خانوار چهار نفره در سال جاری یعنی ۱۲ میلیون تومان، نگرانی بیشتری را از بابت آنچه بر اقشار ضعیف جامعه می‌گذرد، ایجاد می‌کند.

آذرماه ۱۳۸۹ بود که در دولت احمدی‌نژاد پرداخت یارانه به حساب مردم کلید خورد. در آن مقطع زمانی تصمیم بر آن شد تا به حساب هر شخص ۴۵ هزار تومان به‌عنوان کمک نقدی واریز شود. نرخ تورم اعلامی سال ۸۹، ۱۲.۴ درصد بود. ۱۲ سال از این تصمیم پر سروصدا می‌گذرد. هم‌اکنون خانوارها بنا به تعداد اعضا و دهکی که در آن قرار دارند، بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان دریافت می‌کنند. البته اشاره‌ای هم باید به آبان ۹۸ داشته باشیم که با اصلاح قیمت بنزین، بیش از ۶۰ میلیون نفر گزینش شدند و یارانه معیشتی با رقم بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان برای خانوارهای یک‌نفره تا پنج نفره و بالاتر واریز شد. اما بعد از مدتی این ماجرا منتفی و در سیاست‌های حمایتی تجدیدنظر شد.

۱۷۱۳۰۰تومان؛ ارزش واقعی یارانه نقدی!

اما الان، ارزش واقعی یارانه نقدی چقدر است؟  اگر یارانه نقدی را رقم ۳۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، با توجه به نرخ تورم اعلامی از سوی مرکز آمار یعنی همان ۴۲.۹ درصد به‌عنوان نرخ تورم سالانه مهرماه، ارزش واقعی یارانه هم‌اکنون به ۱۷۱هزار و ۳۰۰ تومان رسیده است! این یعنی افزایش نرخ تورم اثر یارانه نقدی را در خانوار کم‌درآمد به شدت کاهش داده است.

اگر بر اساس پیش‌بینی‌ها، نرخ تورم را برای سال آینده ۵۰ درصد در نظر بگیریم، این رقم در سال آینده هم به ۸۵ هزار و ۶۵۰ تومان کاهش می‌یابد.

دانستن این موضوع که برخی منابع خط فقر مطلق را برای خانوار ۴نفره تهرانی در سال جاری، به میزان ۱۲میلیون تومان برآورد کرده‌اند، بر عمق این بحران می‌افزاید. البته، برخی فعالان کارگری این رقم را ۱۸ تا ۲۰ میلیون تومان اعلام می‌کنند که با در نظر گرفتن اینکه دستمزد کارگران از ۶ میلیون تومان فراتر نمی‌رود، بر نگرانی‌ها از بابت اینکه این طبقه نتواند از پس تامین حداقلی‌ترین نیازهای خود برآید، دامن زده است. با اینحال، به نظر می‌رسد دولت فعلا قصد ندارد خط فقر را به طور رسمی اعلام کند و همین امر این شائبه را ایجاد کرده که این نهاد با  پشت گوش انداختن این وظیفه اساسی می‌خواهد از پاسخگو نبودن درآمد در برابر هزینه زندگی اقشار فقیر شانه خالی کند.

حذف کالابرگ و هشدار درباره موج جدید گرانی/یارانه نقدی

نگرانی بعدی به تعویق افتادن اجرای طرح کالابرگ برمی‌گردد. در حالی‌که قرار بود این طرح از شهریور به اجرا درآید به مهرماه موکول شد و پس از آن دولتمردان خبر از منتفی شدن آن با اسم رمز نبود زیرساخت دادند. اما به‌تازگی جعفر قادری- عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس- به تجارت‌نیوز گفته است که دولت برای اجرای این طرح پول ندارد! این در حالیست که قرار بود در ضمن اجرای این طرح، قیمت‌ها به شهریورماه سال ۱۴۰۰ برگردند. حالا، با وجود تورم افسارگسیخته و یارانه‌ای که دردی از مردم دوا نمی‌کند، هشدارها درباره‌ی ایجاد موج جدید گرانی در نیمه دوم سال بالا گرفته است./ تجارت نیوز