الکتروفیزیولوژیک عصب و عضله یا نوار عصب و عضله
نوار عصب و عضله یا EMG یکی از تکنیکهای پزشکی است که برای ارزیابی و ثبت فعالیتهای الکتریکی عضلات اسکلتی انجام میشود. این روش با استفاده از ابزاری به نام الکترومیوگراف و زمانی که سلولهای عضلانی از نظر الکتریکی یا عصبی فعال شدهاند رکوردی به نام الکترومیوگرام را ثبت میکند. این نوار قادر به تشخیص سیگنالهای تولید شده توسط سلولهای عضلانی است. برای تشخیص سطح فعالیت سلولها، ناهنجاریها و تجزیهوتحلیلهای بیومکانیک میتوان از این نوارها استفاده کرد.
کاربردهای نوار EMG در پزشکی
نوار عصب و عضله کاربردهای گستردهای در پزشکی دارد. از این نمونه نوارها برای تشخیص بیماریهای عصبی-عضلانی، حرکت شناسی و شناسایی اختلالات حرکتی استفاده میشود. در برخی موارد، استفاده از نوارهای EMG برای تزریق فنل به عضلات یا بوتاکس نیز کاربرد دارد. علاوه بر این، از این سیگنالها برای کنترل اندامهای مصنوعی مانند دست، پا و بازوی مصنوعی کمک گرفته میشود.
در بیماران برای ارزیابی عملکرد هدایت عصبی از نوار عصب و عضله همراه با آزمایش الکترودیاگنوستیک استفاده میشود. چنین آزمایشی با نام NCS یا تست هدایت عصبی شناخته میشود. انجام این آزمایش برای تشخیص علت درد در اندامهای مختلف، بررسی احتمال اختلالات عصبی و ضعف ناشی از فشردگی عصب نخاعی ضروری است. تست EMG سوزنی در تشخیص آسیب سیاتیک، سندرم تونل کارپال و مشکلات عضلانی و عصبی مؤثر خواهد بود. در مورد آسیبهایی مانند دیستروفی عضلانی، میاستنی گراویس و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک استفاده از نوارهای EMG بخش مهمی در تشخیص و درمان بیماری محسوب میشود.
مراحل انجام تست EMG
برای اینکه نوار عصب و عضله در تشخیص علت اصلی آسیبهای عصبی و عضلانی موفق عمل کند، باید مراحل لازم برای آمادهسازی بیمار بهدرستی انجام شود. این مراحل عبارتند از:
آمادهسازی پوست
برای اینکه بتوان الکترودهای سوزنی را روی پوست قرار داد، باید با استفاده از پد الکلی محل مورد نظر را کاملاً تمیز کرد. در برخی موارد و با توجه به عصب یا عضله مورد نظر ممکن است مرحله قرارگیری الکترود سوزنی روی پوست کمی دشوار باشد. نمایش دقیق عضله به قرارگیری الکترود وابسته است. زیرا نوار عصب و عضله قادر نیست که از عضلات سطحی عبور کرده و اختلالات عضلات عمیقتر را تشخیص دهد.
جالب است بدانید در افرادی که توده چربی بدن آنها زیاد است سیگنالهای موجود در نوار EMG ضعیفتر است. بهترین مکان برای قرار دادن الکترودهای الکترومیوگرافی روی شکم، عضله یا به خط میانی طولی آن است. برای اینکه محل دقیق قرارگیری الکترودهای نوار عصب و عضله را دقیق پیدا کنید، باید بدانید که شکم عضله در وسط نقطه حرکتی و محل تاندون است.
انوار نوار عصب و عضله
در یک دستهبندی کلی میتوان نوار عصب و عضله را به دو دسته سطحی و عضلانی تقسیم کرد.
نوار EMG سطحی
در این روش، مرحله ثبت فعالیت عضله از روی پوست انجام میشود و الکترودها تنها میتوانند محدوده فعالیت عضلات را تعیین کنند. برای انجام این روش میتوان از یک جفت الکترود یا مجموعهای پیچیده از الکترودها استفاده کرد. اما باید بدانید که برای ثبت سیگنالها در این روش به بیش از یک الکترود نیاز داریم. ثبت سیگنالها تنها به قسمت سطحی محدود شده و عمق نفوذ آن به وزن و توده چربی بدن بیمار بستگی دارد. استفاده از این روش در کلینیکهای فیزیوتراپی بسیار رایج است. فراموش نکنید که نمیتوانید از این روش برای تشخیص دردهای نوروپاتیک و میوپاتیک استفاده کنید.
نوار EMG عضلانی
بهتر است که برای انجام این روش از الکترودهای سوزنی تک قطبی استفاده کنید. میتوانید یک سیم نازک وارد عضله کنید یا از دو سیم نازک قابل ارجاع به یکدیگر کمک بگیرید. از این روش معمولاً برای کارهای تحقیقاتی و حرکتشناسی استفاده میشود. شاید بپرسید که چرا الکترودهای تک قطبی برای انجام این نوار عصب و عضله کاربردیتر است؟ باید بگوییم این الکترودهای کاملاً عایقبندی شدهاند و سفتی مناسبی برای ورود به عضله دارند. برای تزریق بوتاکس یا فنل به عضله معمولاً از الکترودهای سوزنی تک قطبی دارای مرجع سطحی استفاده میشود.
برای EMG عضلانی الکترودهای سوزنی تک قطبی یا متحدالمرکز از طریق پوست وارد عضله بیمار میشوند. پس از آن سوزن به چندین نقطه مختلف در عضلههای غیرمنقبض منتقل شده و مرحله ارزیابی عملکرد انجام میشود.
عوارض نوار عصب و عضله
ما سعی کردیم همه چیز در رابطه با ستون فقرات و اختلالهای آن را بیان کنیم. حتماً بهخوبی میدانید که که دردهای ناشی از آسیب به ستون مهرهها یا دیسک بین مهرهای از نوع دردهای نوروپاتیک است. برای تشخیص این دردها روشهای مختلفی وجود دارد. در برخی موارد پزشک برای بررسی دقیق عارضه، تشخیص علت قطعی بیمار و انتخاب درمان از نوار عصب و عضله استفاده میکند. هنگامی که پزشک این تست را برای شما تجویز میکند، دغدغه فکری شما آگاهی از عوارض احتمالی این آزمایش است.
بررسیهای دقیق نشان میدهد که هیچ عارضه شناخته شده و مهمی برای این روش تشخیص وجود ندارد. استفاده از این روش در دوران بارداری نیز کاملاً بیخطر است. حتی در افرادی که به ورم لنفاوی مبتلا هستند، استفاده از این روش سبب تحریک غدد و تورم آنها نمیشود.
درمان دردهای نوروپاتیک در ستون فقرات
باید بدانید عوامل متعددی وجود دارد که فرد را مستعد ابتلا به دردهای نوروپاتیک میکند. از آنجا که در برخی موارد شدت دردها زیاد شده و پاسخ مناسبی به درمان داده نمیشود، متخصصین روش پیشگیری یا درمان عوامل اصلی را توصیه میکنند. پوکی استخوان یکی از دلایل اصلی آسیب به ستون مهرهها است؛ بنابراین، درمان پوکی استخوان زودرس در زنان جوان قبل از سن یائسگی میتواند در پیشگیری از بروز دردهای نوروپاتیک ستون فقرات مؤثر باشد.
روش دیگری که در پیشگیری از این عارضه عملکرد خوبی دارد جلسات منظم ورزش درمانی یا فیزیوتراپی است. دردهای نوروپاتیک معمولاً در اثر عادات بد رفتاری و روش نامناسب نشستن، ایستادن یا راه رفتن به وجود میآید. برای اصلاح این رفتارها باید بهصورت ریشهای مشکل را حل کرد. شرکت در جلسههای ورزش درمانی و فیزیوتراپی بهترین راه برای تسکین و رفع درد ستون فقرات است. با خرید دستگاه فیزیوتراپی خانگی و انجام تمرینات در منزل میتوانید روند بهبودی خود را سرعت ببخشید.
زمانی که از خرید یک محصول صحبت میکنیم اصالت و کیفیت محصول به دغدغهای مهم تبدیل میشود. در مورد دستگاهها و تجهیزاتی که با جان و سلامتی افراد ارتباط نزدیک دارند حساسیت چند برابر است. مطمئناً برای تشخیص و درمان بسیاری از بیماریه ای عصبی و عضلانی به استفاده از نوار عصب و عضله و تجهیزات فیزیوتراپی نیازمند هستید. شرکت تجهیزات پزشکی برجیس با عرضه باکیفیتترین محصولات با قیمت مناسب در رفع دغدغهها و نگرانیهای کادر درمان و بیماران گامی مؤثر برداشته است.
سخن پایانی
نوار عصب و عضله برای تشخیص بیماریهای عصبی، حرکتی و ارزیابی عملکرد عضلات کاربرد دارد. نوارهای EMG به دو صورت سطحی و عضلانی انجام میشود. برای هر یک از این روشها باید از الکترودهای متفاوت استفاده کرد. این روش فاقد عارضه بوده و میتوانید در دوران بارداری یا در صورت ابتلا به ورم لنفاوی با خیال راحت از این روش برای ارزیابی عملکرد عضلات خود استفاده کنید.