تخصیص بودجه ۲ هزار یورویی برای حمایت از برجام
سفارت فنلاند در وین با انتشار بیانیه‌ای حمایت خود از توافق برجام و تصمیمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اعلام کرد.
برجام خلاصه برنامه جامع اقدام مشترک است.در برجام توافق بر لغو بعضی از تحریم های ایران توسط آمریکا و کشورهای اروپایی بنا بر شروطی برای ایران شده است.در برجام مذاکراتی در قالب گروهی به نام 5+1 شکل گرفته که نشان از حضور پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به همراه آلمان است.توافقاتی که در قالب برجام در دولت اوباما شکل گرفته بود، در دروه ترامپ متوقف شد. جهان منتظر است ببیند با آمدن بایدن به کاخ سفید، برجام به چه شکل پیش خواهد رفت.
بنابر اعلام حساب کاربری این سفارت در توییتر: «سفیر فنلاند در وین امروز نامه‌ای مبنی بر تخصیص بودجه ۲ هزار یورویی برای حمایت از برجام و تصمیمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به "ماسیمو آپارو" معاون مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و رئیس بخش بازرسی و نظارت این آژانس، ارائه کرده است.»
چهارمین نشست کمیسیون برجام در وین اتریش پایان یافت و منابع خبری از آغاز رایزنی‌های فنی برای نگارش پیش‌نویس توافق خبر دادند.
تحولات اخیر در مذاکرات برجام
کوروش احمدی با اشاره به تحولات اخیر در مذاکرات برجامی و ابراز رضایت اعضای کمیسیون مشترک از پیشرفت دو کارگروه کارشناسی، گفت: فعلا یک دور مذاکرات این دو گروه کارشناسی طی 2 الی 3 روز انجام شد و نتایج حاصله در نشست جمعه کمیسیون مشترک در سطح مدیران سیاسی مورد بررسی قرار گرفت.
این دیپلمات اسبق ادامه داد: اعضای کمیسیون مشترک و نیز آمریکا نسبت به مذاکرات انجام شده واکنش خوشبینانه و در عین حال محتاطانه‌ای داشتند. اتحادیه اروپا و آمریکا مذاکرات را سازنده، معطوف به نتیجه و عملگرایانه توصیف کردند.
وی با بیان اینکه از کلام و مواضع آمریکایی‌ها می توان برداشت کرد که مساله و اختلاف اصلی در مذاکرات اخیر حول این محور است که آمریکا کدام تحریم‌ها را برداشته یا تعلیق کند، گفت: ایران اعتقاد دارد که همه تحریم‌های آمریکا علیه ایران که بعد از خروج ترامپ از برجام اعمال شد باید برداشته شوند، ولی آمریکایی‌ها می‌گویند که فقط تحریم‌های ناسازگار با برجام را لغو می‌کنیم.
احمدی ادامه داد: این نشان می‌دهد که مشکل اصلی کجاست. مسئله این نیست که آمریکا تاکید می کند که تحریم های ناسازگار با برجام را لغو می کند و قصد لغو یا برداشتن سایر تحریم‌های حقوق بشری یا موشکی و .... را ندارد، چرا که اساسا مطابق برجام نیز تنها قرار بود تحریم های مرتبط با برنامه هسته ایران لغو شوند. در اینجا جزئیات حائز اهمیت بسیار است.
این کارشناس سیاست خارجی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد که مشکل عمدتا به اعمال مجدد برخی تحریم های هسته ای ذیل عناوین غیر هسته ای برمی گردد. مثلا در دوره ترامپ، بانک مرکزی، وزارت نفت یا شرکت نفت ایران و .... ذیل ادعای تروریسم تحریم شدند. این موسسات قبل از تصویب برجام ذیل تحریم‌های هسته ای تحریم شده بودند و بر اساس برجام تحریم آنها لغو شد.
وی تصریح کرد: ایران اعتقاد دارد که باید این دسته از تحریم‌ها نیز برداشته شوند. چراکه در زمان اوباما این تحریم‌ها با توافق بر سر برجام برداشته شدند. مضاف بر اینکه در بند 26 برجام تصریح شده که تحریم‌هایی که مطابق برجام برداشته شدند، نباید به دلایل دیگر دوباره اعمال شوند و نیز اینکه تحریم های جدیدی در ارتباط با برنامه هسته ایران نباید اعمال شود. بنابراین طبق این بند اگر به عنوان مثال بانک مرکزی قبلا تحریم بوده و با برجام این تحریم برداشته شده، تحریم دوباره آن ذیل عناوین دیگر غیرقانونی و خلاف برجام بوده است. لذا بازگشت آمریکا به برجام باید در تبعیت از مفاد برجام از جمله بند 26 باشد.
مذاکرات کارشناس برجام به سرانجام می رسد؟
احمدی خاطرنشان کرد: یک سری مسائل این چنینی وجود دارد که با توجه به تمدید مذاکرات کارشناسی به نظر می‌رسد که هنوز امکان حل و فصل آن وجود دارد.
این دیپلمات سابق همچنین در پاسخ به این پرسش که ایران با اشاره به توافق موقت 3 ماهه با آژانس تاکید بر این مساله دارد که مهلت زیادی تا رسیدن به توافق برای طرف غربی باقی نمانده و در مقابل آمریکایی‌ها اعلام کردند که عجله‌ای برای رسیدن به توافق ندارند، تصریح کرد: من فکر می‌کنم که فاکتورهای زمانی مشکل جدی برای مذاکرات و رسیدن به توافق نباشد. این مواضع بیشتر اشاره به تسریع کار یا حفظ سرعت متوسط است و در مجموع نمی‌توان آن را خیلی تعیین کننده برشمرد.
وی افزود: طبیعتا از نظر ایران هرچه سریعتر تحریم‌ها برداشته شود، بهتر خواهد بود و بر همین اساس نیز مقامات ایران همین تلاش را دارند که تحریم‌ها سریعتر برداشته شوند.
احمدی با اشاره به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری 1400، تصریح کرد: دولت کنونی تا مرداد ماه سال جاری بر سرکار خواهد بود. بنابراین انتخابات «به ذات» نمی‌تواند تاثیر مستقیمی بر مذاکرات و احتمال رسیدن به توافق داشته باشد، البته طبیعی است که دولت ترجیح دهد که در دوره خودش توافق حاصل شود.
این دیپلمات سابق تصریح کرد: البته باید این نکته را نیز در نظر گرفت که مذاکره کنندگان کنونی آشنایی بهتری با جزئیات و جریان مذاکرات دارند و همین باعث می‌شود که کار بهتر پیش برود. بر همین اساس اگر توافق در دوره این مذاکره کنندگان باشد، سهل تر از دوره ای خواهد بود که احیانا افراد جدیدی عهده دار کار شوند.
نقش توافق 3 ماهه ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در برجام
وی با اشاره به توافق 3 ماهه ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی و فرصت تقریبا 45 روزه تا انقضای آن و تاثیر این اتفاق بر روند مذاکرات برجامی، گفت: این مساله حادی نخواهد بود. اگر مذاکرات روند خوبی داشته باشد و طرفین به نتایج خوبی رسیده باشند، می‌توان این توافق بین ایران و آژانس را تمدید کرد. این ضرب الاجل‌ها اگرچه مهم هستند ولی تاثیر عمده‌ای بر مذاکرات برجامی نخواهند داشت.
احمدی افزود: آقای رابرت مالی قبل از آنکه انتخاب شود نیز اظهار عقیده کرده بود که فرقی ندارد کدام دولت در ایران بر سرکار باشد، چرا که تصمیم‌گیر اصلی در خصوص برجام دولت ایران نیست. آقای بلینکن هم به این مساله اشاره کرده بود و بر همین اساس نباید این محدوده های زمانی که مطرح می‌شود را یک تهدید برای برجام تصور کرد.
این دیپلمات سابق همچنین در پاسخ به این پرسش که افزایش حجم و درصد غنی‌سازی از سوی ایران تا کجا می‌تواند اهرم فشار در مذاکرات باشد و اینکه برخی در داخل کشور ادعا می‌کنند که باید غنی‌سازی تا میزان 60 درصد افزایش پیدا کند، چقدر درست بوده و می‌تواند دست ایران را برای مذاکرات باز بگذارد، گفت: این ابزار مانند هر ابزار دیگری یک حد بهینه دارد و اگر از این حد بگذرد و حدودی رعایت نشود، ممکن است کار از کنترل خارج شود.
وی افزود: چندی پیش نقل قولی از یک مقام پنتاگون در روزنامه لوس آنجلس تایمز ذکر شد به این مضمون که اگر برجام نتواند برنامه هسته‌ای ایران را مهار کند، باید خودمان را برای جنگ آماده کنیم. واقعیت این است که در شرایط کنونی آمریکا تمایلی به درگیری ندارد و ترجیح می‌دهد که از طریق برجام و دیپلماسی اهداف خودش را دنبال کند. بنابراین، غنی سازی و مانند آن، یک عامل فشار است اما مهم این است درست از آن استفاده شود در غیر این صورت ممکن است به ضد خودش تبدیل شود. فراموش نکنیم که این گونه ابزارها اگر از یک حدی بگذرد ممکن است به مسئله همه کشورها بدل خواهد شد.
تلاش آمریکا برای مذاکره با ایران درباره برجام
مقام آمریکایی افزود: ایالات متحده منتظر پاسخ متقابل ایران است. ما نشانه‌هایی از آن را دیدیم اما مطمئناً کافی نیست. هنوز این سوال مطرح است که آیا ایران تمایل دارد رویکردی را انجام دهد که ایالات متحده اتخاذ کرده تا به تعهدات خود در توافق هسته‌ای عمل کند.
دومین جلسه حضوری هجدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام که از روز سه شنبه در وین از سر گرفته شده بود، در روز جمعه برگزار شد. ارائه گزارش رایزنی‌های فنی صورت گرفته در جلسات گروه‌های کارشناسی لغو تحریم و هسته‌ای مهمترین دستورکار این نشست بود.
در همین رابطه «سیدعباس عراقچی» رییس هیات کشورمان، در این نشست ضمن تاکید بر اراده جمهوری اسلامی ایران برای ادامه تعاملات جدی گفت: این امر منوط به مشاهده اراده سیاسی و جدیت در طرف‌های مقابل است و در غیر این صورت، دلیلی برای ادامه مذاکرات وجود نخواهد داشت.
نماینده روسیه در مذاکرات هسته‌ای در وین با نماینده دولت آمریکا در امور ایران و حاضر در این مذاکرات چهارشنبه دیدار و گفت‌وگو کرد.
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه چهارشنبه بعد از ظهر به وقت تهران در توییتی در این زمینه نوشت: «من امروز با "رابرت مالی" نماینده آمریکا در امور ایران دیدار کردم. ما در زمینه مسائل مربوط با احیای کامل برجام توسط همه طرف‌ها رایزنی کردیم.»
منبع:باشگاه خبرنگاران